Τα δύο άκρα: Αυτοί και Εμείς
Η τερατογένεση του φασισμού και η αναγεννητική πορεία της Αριστεράς
του Ευτύχη Μπιτσάκη
Η Χρυσή Αυγή (εφεξής ΧΑ) επωάστηκε στο συνολικό κλίμα των τελευταίων χρόνων, ως η αντιδραστική – νεοναζιστική απάντηση στην κρίση της αγοραίας κοινωνίας μας. Και χρειάστηκε, μετά τη σωρεία των εγκλημάτων της εγκληματικής (κατά την κυβέρνηση) αυτής οργάνωσης, της συμμορίας κατ’ άλλους, η δολοφονία ενός νέου αντιφασίστα, για να ξυπνήσει η κυβέρνηση και να συλλάβει τον αρχηγό και ανώτερα στελέχη των νεοναζί.
Το γεγονός αυτό είναι κατ’ αρχήν θετικό. Δηλαδή η κυβέρνηση έπραξε αυτό που όφειλε να είχε κάνει: Εφάρμοσε «τον νόμον». Τώρα θέλει να παρουσιάζεται ως προστάτης της νομιμότητας και της Δημοκρατίας. Αλλά: Πρώτον, οι ευθύνες της είναι δεδομένες, επειδή άφησε το τέρας του νεοναζισμού να επωάζεται ανενόχλητο. Και δεύτερο, δεν εγκατέλειψε οριστικά την ιστορικά αβάσιμη, προπαγανδιστική «θεωρία των δύο άκρων».
Με βάση τους υπάρχοντες νόμους, εξάρθρωσε μέρος της εγκληματικής οργάνωσης. Θα προχωρήσει στην ολοκληρωτική εξάρθρωση; Και αν ψηφίσει κάποιο νέο τρομονόμο για να νομιμοποιήσει τα μέτρα της, θα τον διατηρήσει για να τον στρέψει, αν χρειαστεί, προς την αντίθετη κατεύθυνση;
Η ΧΑ είναι γέννημα της κρίσης. Είναι η ακραία φασιστική απάντηση, από τη σκοπιά μέρους της κυρίαρχης τάξης, στη σημερινή κρίση. Αλλά η ΧΑ ψηφίστηκε από 400.000 πολίτες και αντιπροσωπεύεται στη Βουλή με 18 «βουλευτές».
Πώς έφτασε λοιπόν η ελληνική κοινωνία, η χώρα που δημιούργησε το μεγαλύτερο αντιστασιακό κίνημα στην κατοχή εναντίον των ναζί, να ψηφίσει, με αυτό το ποσοστό, τους νοσταλγούς της ναζιστικής θηριωδίας;
Πρώτη, αντικειμενική αιτία της ανόδου του νεοναζισμού, είναι η κρίση της ιδιόμορφα αγοραίας κοινωνίας μας, συγκεκριμένη, τοπική περίπτωση της μεγαλύτερης στην ιστορία παγκόσμιας καπιταλιστικής κρίσης.
Κατά μια αφελή, δήθεν μαρξιστική άποψη, η κρίση οδηγεί στην επανάσταση. Αλλά ο Λένιν προειδοποιούσε: Η οικονομική κρίση δεν οδηγεί αναπόφευκτα στην επανάσταση. Μπορεί να συνεχίσει να εξελίσσεται σε μια κατάσταση αποτελμάτωσης και σήψης. Η ιστορία εδικαίωσε με τον πιο τραγικό τρόπο τον Λένιν: Η κρίση της δεκαετίας του ’30, εξέθρεψε τα τέρατα του φασισμού και του ναζισμού. Και σήμερα, εποχή κρίσης του ευρωπαϊκού καπιταλισμού, άρχισαν να έρπουν, αλλού αραιότερα και αλλού πιο πυκνά, τα δηλητηριώδη φίδια του ρατσισμού και του νεο-ναζισμού.
Η ΧΑ είναι πολιτικό κόμμα. Ταυτόχρονα, οργάνωση δολοφόνων. Οι δύο όψεις είναι αλληλένδετες και συνυπεύθυνες.
Στην αρχή δειλά, στη συνέχεια όλο και περισσότερο φανερά η ΧΑ διακήρυσε τη ναζιστική της ιδεολογία. Ταυτόχρονα παρουσιαζόταν ως «αντισυστημική» δύναμη. Στην ουσία, αντιδραστικά πατριωτική, απατηλά λαϊκιστική, ρατσιστική. Εν τέλει, υπηρέτης με τα δικά της μέσα, του συστήματος. Η προπαγάνδα τους είχε όμως απήχηση στα πιο καθυστερημένα, πολιτικά ανώριμα, εξαθλιωμένα στρώματα, όπως και στα κατεστραμένα από τη μνημονιακή πολιτική μικροαστικά στρώματα.
Γιατί αυτή η ανταπόκριση;
Ένας απλός (απλοϊκός) συλλογισμός, οδηγεί σε ένα τραγικό συμπέρασμα: H κρίση και η εκποίηση του κοινωνικού πλούτου και της χώρας, είχε ως συνέπεια μία «ενστικτώδη» αντίδραση: Την απονομιμοποίηση των αστικών κομμάτων στη συνείδηση μεγάλου μέρους του ελληνικού λαού.
Αλλά η απαξίωση των κομμάτων των υπεύθυνων για την κρίση, σε προκατειλημμένες ή ανώριμες συνειδήσεις, γενικεύεται με ένα άλμα χωρίς λογική: Όλοι ίδιοι είναι! Ο δρόμος προς τον εθνικισμό, τον αντιδραστικό πατριωτισμό, το ρατσισμό, οριακά το νεο-ναζισμό, είναι πλέον ανοικτός. Ο παραδοσιακός δεξιός που δηλώνει ότι δεν θα ψηφίσει Σαμαρά, θα ψηφίσει πιθανόν ΧΑ. Η κοινωνία μας καταρρέει. Οι άνθρωποι, και ειδικά οι νέοι χωρίς μέλλον, αναζητούν ένα στήριγμα. Μια ελπίδα.
Γιατί όμως η ΧΑ εμφανίζεται στα μάτια των οπαδών της ως φορέας κάποιου μέλλοντος; Ως δύναμη κοινωνικής ανασυγκρότησης; Εδώ, μαζί με τον οικονομικό, υπεισέρχεται καθοριστικά και ο παράγων της ιδεολογίας.
Ας σκιαγραφήσουμε, όσο επιτρέπει ο χώρος, τα κρίσιμα σημεία της ιστορίας της χώρας μας στα τελευταία 70 χρόνια.
Με την είσοδο των ναζιστικών στρατευμάτων, η βασιλική οικογένεια και μέρος του πολιτικού προσωπικού της κυρίαρχης τάξης, διέφυγαν στη Μέση Ανατολή. Στόχος: Nα σωθούν και να προετοιμάσουν, ως εντολοδόχοι των Άγγλων, την επιστροφή τους στην περίπτωση ήττας του άξονα. Λιποτάκτες και ριψάσπιδες, συνεργάστηκαν με τους Άγγλους για να χτυπήσουν το δημοκρατικό – αντιστασιακό κίνημα των Eλλήνων στρατιωτών της Μέσης Ανατολής.
Την ίδια εποχή, το ΚΚΕ υπήρξε ο πρωτεργάτης και οργανωτής της Εθνικής, δηλαδή της Λαϊκής Αντίστασης, εναντίον των τριών κατακτητών. Το αντιστασιακό κίνημα της χώρας μας ήταν, αναλογικά με τον πληθυσμό, το μεγαλύτερο της κατακτημένης Ευρώπης. Τι έκανε και την ίδια περίοδο η ηγεσία των αστικών κομμάτων; Οι μεν, δραπέτευσαν. Οι δε, λούφαξαν. Άλλοι συνεργάστηκαν: Έγιναν όργανο του κατακτητή. Φυγάδες και μη, δημιούργησαν ασήμαντες οργανώσεις (ΕΔΕΣ, ΕΟΚ κ.λπ.) με σαφή αντι-ΕΑΜικό, αντικομμουνιστικό χαρακτήρα. Αποκορύφωμα: Τα Τάγματα Ασφαλείας που δολοφονούσαν, απαγχόνιζαν, βίαζαν, λεηλατούσαν, μαζί με τους ναζί. Ο εμφύλιος πόλεμος στην Ελλάδα είχε αρχίσει με πρωτοβουλία της κυρίαρχης τάξης, πριν από την απελευθέρωση.
Οι πολιτικοί φυγάδες επανήλθαν μαζί με τους Άγγλους ως «απελευθερωτές». Σήμερα είναι γνωστό ότι ο Τσώρτσιλ (οι Άγγλοι) είχαν αποφασίσει να εξοντώσουν το λαϊκό – δημοκρατικό κίνημα. Δεν πέρασαν τρεις μήνες από την απελευθέρωση και οι Άγγλοι και τα όργανά τους εγκαινίασαν τον πόλεμο κατά της Αριστεράς (Δεκέμβρης ’44). Μετά τη «συμφωνία» (;) της Βάρκιζας, κράτος και παρακράτος άρχισαν συστηματικά την εξόντωση των αγωνιστών. Οι φυλακές γέμισαν από κατοχικούς. Οι καταδίκες και οι εκτελέσεις των αγωνιστών ήταν η εκδίκηση της μαύρης Ελλάδας εναντίον του ΕΑΜικού αναγεννητικού κινήματος.
Έτσι, κράτος και παρακράτος προετοίμασαν τον εμφύλιο. Οι δοσίλογοι νίκησαν με τα όπλα και τη βοήθεια των Άγγλων και των Αμερικανών. Η χρεωκοποημένη αστική τάξη επανήλθε στην εξουσία με τα ξένα όπλα και τα δολάρια.
Έτσι εγκαινιάστηκε το καθεστώς της υποτέλειας: Η δουλική εξάρτηση και ταυτόχρονα ένα τρομοκρατικό καθεστώς μαύρης αντίδρασης, πολιτικής και ιδεολογικής. Αλλά, παρά την τρομοκρατία και τις εκτελέσεις που συνεχίζονταν χρόνια μετά τη λήξη του Εμφυλίου (θυμηθείτε τον Μπελογιάννη και τους συντρόφους του, τον τραγικό Πλουμπίδη) με τις φυλακές και τους τόπους εξορίας γεμάτους από αγωνιστές, με το Μακρονήσι (νέο Παρθενώνα) και τη Γυάρο, η Αριστερά δεν λύγισε.
Εμψυχωμένη από τα ανθρωπιστικά ιδανικά της Αντίστασης και του Σοσιαλισμού, αποδεκατισμένη, με ένα μεγάλο μέρος των μαχητών του Δημοκρατικού Στρατού στις χώρες του σοσιαλισμού, όχι μόνο διατήρησε ακμαίο το φρόνημα και το ηθικό της ανάστημα, αλλά αναδείχθηκε, με το σχήμα της ΕΔΑ, σε αξιωματική αντιπολίτευση. Ακόμα, μπόρεσε, παρά την τρομοκρατία, να ηγεμονεύσει στο χώρο των γραμμάτων και του πολιτισμού, προνομιακό πάντοτε χώρο της ουμανιστικής Αριστεράς.
Αρχές δεκαετίας του ’60. Το ένα «άκρο», το καθεστώς της υποτέλειας, της αντίδρασης, του σκοταδισμού και του αντικομμουνισμού. Στο άλλο άκρο, το πατριωτικό, δημοκρατικό κίνημα.
Η δικτατορία ήταν η απάντηση του καθεστώτος της υποτέλειας (γραικύλων και ξένων) στο αναγεννητικό κίνημα της Αριστεράς. Επτά χρόνια με φυλακές, εξορίες και δολοφονίες και με τον πολιτισμικό σκοταδισμό του «ελληνοχριστιανικού πολιτισμού». Αλλά αντίθετα με τον σοφό Κένταυρο της αρχαιότητας, ο γελοίος Κένταυρος του «ελληνοχριστιανικού πολιτισμού» δεν κατέκτησε τις συνειδήσεις των πολιτών. Όμως οι προοδευτικές ιδέες, υπό διωγμόν, ήταν δύσκολο να φτάσουν στις λαϊκές μάζες και προπαντός, στο λαό της υπαίθρου.
Και ήλθε το τέλος της χούντας, η λεγόμενη Μεταπολίτευση, ένας άνεμος ελευθερίας και αισιοδοξίας και μια σχετικά ομαλή πολιτική ζωή. Πέρασαν από τότε σχεδόν σαράντα χρόνια.
Η Ελλάδα «αναπτύχθηκε»! Η σχετική ευμάρεια συνοδεύτηκε από νέες ιδέες και νέες μορφές πολιτισμού: Κοσμοπολιτισμό, γνωσιολογικό σχετικισμό, το χυδαίο αστικό υλισμό, τον ηθικό και πολιτικό σχετικισμό. Ταυτόχρονα, μεγάλα έργα, ρεμούλα, μίζες, πλουτισμός των απατεώνων. Το ψάρι βρωμάει από το κεφάλι, αλλά η βρωμιά του προχωρεί και στο υπόλοιπο σώμα.
Και μετά δεν «ήλθαν οι μέλισσες»! Ενέσκηψε η καταστροφή. Η κρίση, η πείνα και οι αυτοκτονίες. Και το παρακράτος που περνούσε μια περίοδο χειμέρειας νάρκης στα σκοτεινά υπόγεια της κοινωνίας, ξύπνησε.
Η ΧΑ είναι η τερατογένεση που προέκυψε από τη σύμφυση των καταλοίπων του παρακράτους, των πολιτικών και βιολογικών αυτογόνων της αντίδρασης, των ακροδεξιών νοσταλγών της δημοκρατίας, των κατεστραμμένων από την κρίση μικροαστικών στρωμάτων και εκείνων που δεν είχαν την πολιτική και πολιτισμική ωριμότητα για να διακρίνουν τα αίτια της κρίσης. Πώς θα μπορούσαν τα λαϊκά στρώματα να γίνουν μέτοχοι ενός αναγεννητικού λαϊκού πολιτισμού στις μεταπολεμικές συνθήκες της ανοιχτής ή συγκαλυμμένης βίας, της κυριαρχίας των ιδεολογικών μηχανισμών της αστικής τάξης και των αντικειμενικών δυσκολιών για τη διάδοση των ιδεών της Αριστεράς;
Aλλά, όλοι οι ψηφοφόροι της ΧΑ δεν είναι νεοναζί. Όσοι ψήφισαν ΧΑ έχουν προσωπικές ευθύνες. Αλλά ας μη χαρίσουμε τους παρασυρμένους στην εγκληματική οργάνωση.
Και η Αριστερά; Θα βρει τη δύναμη να ξεπεράσει τις καταγωγικές αγκυλώσεις της; Να γίνει ο διαφωτιστής και οργανωτής ενός πλατιού πολιτικού και πολιτισμικού αιτήματος αναγέννησης της χώρας.
Σήμερα διακυβεύεται το μέλλον μιας ακόμη γενιάς. Αν χαθεί και αυτή η ευκαιρία, μια νέα περίοδος βαρβαρότητας θα κυριαρχήσει στη χώρα μας. Η Αριστερά οφείλει να γίνει δύναμη και οργανωτής ενός πλατιού αντιφασιστικού κινήματος. Την ίδια στιγμή πρέπει να πρωτοστατήσει, σύμφωνα με την παράδοση της Αριστεράς, σε ένα κίνημα σωτηρίας του ελληνικού λαού. Ειδικά να πρωτοστατήσει στις κινήσεις αλληλεγγύης στα θύματα της κρίσης. Αλλά οι κρίσεις θα αναπαράγονται όσο θα υπάρχει καπιταλισμός.
Η Αριστερά λοιπόν οφείλει να ξεκαθαρίσει τους λογαριασμούς της με το παρελθόν, να ανασυγκροτηθεί ιδεολογικά, πολιτικά και οργανωτικά με στρατηγικό στόχο, το σοσιαλισμό.
Τα προηγούμενα σημεία δεν αποτελούν στάδια μιας γραμμικής εξελικτικής πορείας. Αποτελούν στιγμές, με την εγελιανή και τη μαρξιστική έννοια του όρου, μιας ενιαίας επαναστατικής διαδικασίας, με σημεία ρήξεων, στην πορεία προς τον στρατηγικό στόχο: το σοσιαλισμό.
Δημοσιεύθηκε στο ΠΡΙΝ, Κυριακή 6 του Οκτώβρη 2010
Μια νέα κατάσταση διαμορφώνεται μετά τις τελευταίες πολιτικές εξελίξεις, που κάνει ακόμα μεγαλύτερες τις απαιτήσεις της κοινωνίας από την Αριστερά. Την πολυδιασπασμένη κι όμως ανερχόμενη στις συνειδήσεις των λαϊκών στρωμάτων Αριστερά. Θα μπορέσει να ανταποκριθεί στο κάλεσμα της στιγμής; Και με ποιους όρους; Η συζήτηση με το ιστορικό στέλεχος της Αριστεράς, φιλόσοφο και επίμονο αγωνιστή της κοινωνικής απελευθέρωσης, Ευτύχη Μπιτσάκη, ανιχνεύει απαντήσεις σε αυτά τα κρίσιμα ερωτήματα.
Τα κόμματα της αστικής τάξης ενώνονται για να σώσουν το καθεστώς. Και η Αριστερά;
Η χρεοκοπία του σημερινού καθεστώτος υποτέλειας είναι δεδομένη. Δεδομένη είναι και η χρεοκοπία των δυο αστικών κομμάτων, όπως και η ογκούμενη αγανάκτηση, η περιφρόνηση και η αντίσταση των τάξεων και των στρωμάτων του πληθυσμού που πλήττονται από την κρίση. Ο δικομματισμός έφτασε σε αδιέξοδο. Για να σωθεί το καθεστώς και η πολιτική του εκπροσώπηση, εγχώρια και ξένα επιτελεία έπαιξαν το τελευταίο τους χαρτί: έφτασαν να συγκυβερνήσουν με την άκρα δεξιά. Αλλά η επιδιωκόμενη δήθεν εθνική συναίνεση είναι πλαστή, και δημιούργησε ήδη νέες ρωγμές στο αστικό μπλοκ εξουσίας και νέο κύμα περιφρόνησης από το πολιτικά ώριμο τμήμα του Ελληνικού Λαού. Κάθε φορά που το αστικό καθεστώς και η πολιτική του εκπροσώπηση έφθαναν σε αδιέξοδο, φρόντιζαν να ανακαλύψουν κάποιο σωτήρα του έθνους: Παπάγος, Πλαστήρας, Γέρος της Δημοκρατίας, χούντα, εθνάρχης Καραμανλής. Και τώρα: Λουκάς Παπαδήμος.
Η χρεοκοπία του σημερινού καθεστώτος υποτέλειας είναι δεδομένη. Δεδομένη είναι και η χρεοκοπία των δυο αστικών κομμάτων, όπως και η ογκούμενη αγανάκτηση, η περιφρόνηση και η αντίσταση των τάξεων και των στρωμάτων του πληθυσμού που πλήττονται από την κρίση. Ο δικομματισμός έφτασε σε αδιέξοδο. Για να σωθεί το καθεστώς και η πολιτική του εκπροσώπηση, εγχώρια και ξένα επιτελεία έπαιξαν το τελευταίο τους χαρτί: έφτασαν να συγκυβερνήσουν με την άκρα δεξιά. Αλλά η επιδιωκόμενη δήθεν εθνική συναίνεση είναι πλαστή, και δημιούργησε ήδη νέες ρωγμές στο αστικό μπλοκ εξουσίας και νέο κύμα περιφρόνησης από το πολιτικά ώριμο τμήμα του Ελληνικού Λαού. Κάθε φορά που το αστικό καθεστώς και η πολιτική του εκπροσώπηση έφθαναν σε αδιέξοδο, φρόντιζαν να ανακαλύψουν κάποιο σωτήρα του έθνους: Παπάγος, Πλαστήρας, Γέρος της Δημοκρατίας, χούντα, εθνάρχης Καραμανλής. Και τώρα: Λουκάς Παπαδήμος.
Ποιες μπορεί να είναι οι προοπτικές της τρικέφαλης κυβέρνησης;
Ο κ. Παπαδήμος είναι σοβαρός (δεν μας κάνει να ντρεπόμαστε), είναι ήπιος, γνωρίζει ελληνικά, υπήρξε διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος, αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας και, όπως αποκαλύπτει η «Λε Μοντ», ως συνεργάτης της Goldman Sachs «μετείχε στο μαγείρεμα των λογαριασμών» που έκανε η αγαθή τράπεζα. Ο πρωθυπουργός μας, όπως και ο Μάριο Ντράγκι και ο Μόντι ανήκουν «στη λεγόμενη ευρωπαϊκή κυβέρνηση Sachs» («Λε Μοντ», «Ελευθεροτυπία», 15/11). Συνεπώς: ο κατάλληλος άνθρωπος στην κατάλληλη θέση!
Τι υπόσχεται λοιπόν ο κ. Παπαδήμος; Τήρηση όλων των δεσμεύσεων της χώρας. Να «μην τεθεί σε κίνδυνο η παραμονή στη ζώνη του ευρώ». Συνεπώς: εκποίηση της κρατικής περιουσίας, νέα μέτρα που θα οδηγούν σε περαιτέρω εξαθλίωση και πείνα, καταστροφή του κράτους πρόνοιας, κ.τ.λ. Όπως λέει ο ίδιος, νέες θυσίες (από ποιους;) που δεν πρέπει να πάνε χαμένες!
Λοιπόν, σε δέκα χρόνια θα φθάσουμε, «ανακάμπτοντας», εκεί που ήμασταν το 2009: στο 120%. Μέγα ψέμα. Επειδή, για να «επανακάμψουμε», πρέπει να εκποιηθεί ο κρατικός τομέας της οικονομίας, συν όλα τα μέτρα κατοχικής πείνας (και χειρότερης, επειδή τώρα θα πεινάσουν και οι αγρότες!) Αλλά, σύμφωνα με μελέτη δημοσιευμένη στην «Ελευθεροτυπία», αν σε δέκα χρόνια ξεπουληθούν τα πάντα, θα χρωστάμε πάλι περίπου 350 δισ. Αν δεν τα καταφέρουν στο ξεπούλημα, το χρέος θα φθάσει στο μισό τρισεκατομμύριο ευρώ! Ελπίδα για σωτηρία του ελληνικού λαού: η αγωνιστική πολιτική πάλη, με ηγετική δύναμη την Αριστερά.
Ο κ. Παπαδήμος είναι σοβαρός (δεν μας κάνει να ντρεπόμαστε), είναι ήπιος, γνωρίζει ελληνικά, υπήρξε διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος, αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας και, όπως αποκαλύπτει η «Λε Μοντ», ως συνεργάτης της Goldman Sachs «μετείχε στο μαγείρεμα των λογαριασμών» που έκανε η αγαθή τράπεζα. Ο πρωθυπουργός μας, όπως και ο Μάριο Ντράγκι και ο Μόντι ανήκουν «στη λεγόμενη ευρωπαϊκή κυβέρνηση Sachs» («Λε Μοντ», «Ελευθεροτυπία», 15/11). Συνεπώς: ο κατάλληλος άνθρωπος στην κατάλληλη θέση!
Τι υπόσχεται λοιπόν ο κ. Παπαδήμος; Τήρηση όλων των δεσμεύσεων της χώρας. Να «μην τεθεί σε κίνδυνο η παραμονή στη ζώνη του ευρώ». Συνεπώς: εκποίηση της κρατικής περιουσίας, νέα μέτρα που θα οδηγούν σε περαιτέρω εξαθλίωση και πείνα, καταστροφή του κράτους πρόνοιας, κ.τ.λ. Όπως λέει ο ίδιος, νέες θυσίες (από ποιους;) που δεν πρέπει να πάνε χαμένες!
Λοιπόν, σε δέκα χρόνια θα φθάσουμε, «ανακάμπτοντας», εκεί που ήμασταν το 2009: στο 120%. Μέγα ψέμα. Επειδή, για να «επανακάμψουμε», πρέπει να εκποιηθεί ο κρατικός τομέας της οικονομίας, συν όλα τα μέτρα κατοχικής πείνας (και χειρότερης, επειδή τώρα θα πεινάσουν και οι αγρότες!) Αλλά, σύμφωνα με μελέτη δημοσιευμένη στην «Ελευθεροτυπία», αν σε δέκα χρόνια ξεπουληθούν τα πάντα, θα χρωστάμε πάλι περίπου 350 δισ. Αν δεν τα καταφέρουν στο ξεπούλημα, το χρέος θα φθάσει στο μισό τρισεκατομμύριο ευρώ! Ελπίδα για σωτηρία του ελληνικού λαού: η αγωνιστική πολιτική πάλη, με ηγετική δύναμη την Αριστερά.
Με τη σημερινή πολιτική τους, η αστική τάξη και το πολιτικό προσωπικό της δεν φοβούνται μήπως η αγανάκτηση του κόσμου κατευθυνθεί πια αποκλειστικά στην Αριστερά;
Φοβούνται! Και δεν φοβούνται μόνον οι Έλληνες αστοί και το πολιτικό προσωπικό τους. Φοβάται η αστική τάξη της Ευρώπης, «κοιτίδας της Δημοκρατίας», που βιώνει και αυτή τη δική της κρίση: ανεργία, φτώχεια μέσα στον κοινωνικό πλούτο, καταστροφή των κοινωνικών σχέσεων στις μεγάλες πόλεις της ανθρώπινης ερημιάς, του αναδυόμενου ρατσισμού και νεοφασισμού. Τέλος, φοβούνται οι ιμπεριαλιστές του πλανήτη, που βιώνει την πιο τρομακτική δομική κρίση του καπιταλιστικού τρόπου παραγωγής και κοινωνικής συμβίωσης. Οι αστοί φοβούνται το ξύπνημα του μισοκοιμισμένου γίγαντα: του παγκόσμιου προλεταριάτου. Σήμερα, λοιπόν, τίθεται ένα ιστορικό καθήκον στην ελληνική Αριστερά.
Υπόσχονται ανάπτυξη. Αλλά η ύφεση θα βαθύνει. Πού θα βρεθεί το πλεόνασμα για να μειωθεί το χρέος; Οι μεσίτες που ξεπούλησαν τη χώρα, πρέπει να διωχτούν. Για την παραγωγική ανασυγκρότηση της χώρας και την πολιτισμική της αναγέννηση είναι αναγκαία μια σύγχρονη Αριστερά, η οποία, μέσα από τη συγκρότηση διευρυνόμενων συμμαχιών και σε δημιουργική αλληλεπίδραση με τα αυθόρμητα κινήματα, θα κατακτήσει την πολιτική, την ιδεολογική και την πολιτισμική- ηθική ηγεμονία.
Φοβούνται! Και δεν φοβούνται μόνον οι Έλληνες αστοί και το πολιτικό προσωπικό τους. Φοβάται η αστική τάξη της Ευρώπης, «κοιτίδας της Δημοκρατίας», που βιώνει και αυτή τη δική της κρίση: ανεργία, φτώχεια μέσα στον κοινωνικό πλούτο, καταστροφή των κοινωνικών σχέσεων στις μεγάλες πόλεις της ανθρώπινης ερημιάς, του αναδυόμενου ρατσισμού και νεοφασισμού. Τέλος, φοβούνται οι ιμπεριαλιστές του πλανήτη, που βιώνει την πιο τρομακτική δομική κρίση του καπιταλιστικού τρόπου παραγωγής και κοινωνικής συμβίωσης. Οι αστοί φοβούνται το ξύπνημα του μισοκοιμισμένου γίγαντα: του παγκόσμιου προλεταριάτου. Σήμερα, λοιπόν, τίθεται ένα ιστορικό καθήκον στην ελληνική Αριστερά.
Υπόσχονται ανάπτυξη. Αλλά η ύφεση θα βαθύνει. Πού θα βρεθεί το πλεόνασμα για να μειωθεί το χρέος; Οι μεσίτες που ξεπούλησαν τη χώρα, πρέπει να διωχτούν. Για την παραγωγική ανασυγκρότηση της χώρας και την πολιτισμική της αναγέννηση είναι αναγκαία μια σύγχρονη Αριστερά, η οποία, μέσα από τη συγκρότηση διευρυνόμενων συμμαχιών και σε δημιουργική αλληλεπίδραση με τα αυθόρμητα κινήματα, θα κατακτήσει την πολιτική, την ιδεολογική και την πολιτισμική- ηθική ηγεμονία.
Υπάρχουν, κατά τη γνώμη σου, συγκλίσεις στο χώρο της Αριστεράς, που να δημιουργούν έδαφος για ευρύτερες μονιμότερες συνεργασίες;
Η Ελλάδα είναι μια χώρα σε παρακμή. Η σημερινή κρίση είναι ο παροξυσμός της πάγιας και πολύμορφης κρίσης της κοινωνίας μας. Κρίση του παραγωγικού τομέα, υποβάθμιση της ποιότητας ζωής στις σημερινές τερατουπόλεις, καταστροφή του περιβάλλοντος, συνοπτικά καταστροφή του ομαλού μεταβολισμού ανθρώπου – φύσης. Και ενώ η χώρα έχει ανάγκη από μια συνολική αξιοβίωτη ανασυγκρότηση, εγχώριοι και ξένοι επιβάλλουν μια συνολική καταστροφή.
Και η Αριστερά; Η Αριστερά δεν φαίνεται ότι προσπαθεί να ξεπεράσει τη δική της κρίση, που οι ρίζες τους βρίσκονται στον Λίβανο και στη Βάρκιζα, η οποία συνεχίστηκε στην περίοδο της παρανομίας του ΚΚΕ, ξέσπασε με τη 12η Ολομέλεια το 1968, και συνεχίζεται με τη σημερινή πολυδιάσπαση. Και σήμερα, ενώ η χώρα οδηγείται στην καταστροφή, «ο κόσμος καίγεται και η γρηά χτενίζεται».
Ας μην είμαστε άδικοι. Υπάρχει το ΚΚΕ, η μεγαλύτερη και πιο οργανωμένη δύναμη της Αριστεράς. Το ΚΚΕ αυτοχαρακτηρίζεται μαρξιστικό και λενινιστικό. Φαίνεται όμως ότι «δεν διάβασε» Μαρξ, Λένιν και Γκράμσι για τις σχέσεις στρατηγικής και τακτικής και για το ζήτημα των συμμαχιών. Άσπιλο και αμόλυντο, λοιπόν, πορεύεται τη μοναχική αγωνιστική πορεία του. Υπάρχει ο ΣΥΡΙΖΑ. Οι δυνάμεις του ΣΥΡΙΖΑ ξεπέρασαν ήδη τις αυταπάτες του ευρωκομμουνισμού. Θα συνειδητοποιήσουν ότι η ΕΕ δεν μεταρρυθμίζεται, ότι πρέπει να ανατραπεί; Θα υπερβεί τις εσωτερικές του διαμάχες; Να ελπίσουμε ότι θα καταστεί σημαντική δύναμη για την ανατροπή του σημερινού καθεστώτος υποτέλειας; Και οι δυνάμεις της «εξωκοινοβουλευτικής» Αριστεράς, κουκουδογενείς, τροτσκιστικής και μαοϊκής προέλευσης, παρούσες πάντα στους καθημερινούς αγώνες; Είκοσι χρόνια μετά την κατάρρευση του σοσιαλιστικού στρατοπέδου, θα τολμήσουν να «υπερβούν» (με τη διαλεκτική έννοια του όρου) το παρελθόν τους; Η συγκρότηση της ΑΝΤΑΡΣΥΑ είναι ένα πρώτο θετικό βήμα.
Λοιπόν, η Αριστερά επωμίζεται, ιδιαίτερα σήμερα, ένα ιστορικό καθήκον: να γίνει η πρωτοπορία για την ανατροπή του νέου καθεστώτος της υποτέλειας και για την παραγωγική ανασυγκρότηση της χώρας, με στρατηγικό στόχο το σοσιαλισμό. Σαράντα χρόνια μετά το 1968 είναι καταδικαστέος όποιος αρνείται την κοινή δράση, το δημόσιο διάλογο, την κατάκτηση ευρύτερων μορφών συνεργασίας, με τελικό στόχο μια Αριστερά ενιαία, δημοκρατική και επαναστατική.
Η Ελλάδα είναι μια χώρα σε παρακμή. Η σημερινή κρίση είναι ο παροξυσμός της πάγιας και πολύμορφης κρίσης της κοινωνίας μας. Κρίση του παραγωγικού τομέα, υποβάθμιση της ποιότητας ζωής στις σημερινές τερατουπόλεις, καταστροφή του περιβάλλοντος, συνοπτικά καταστροφή του ομαλού μεταβολισμού ανθρώπου – φύσης. Και ενώ η χώρα έχει ανάγκη από μια συνολική αξιοβίωτη ανασυγκρότηση, εγχώριοι και ξένοι επιβάλλουν μια συνολική καταστροφή.
Και η Αριστερά; Η Αριστερά δεν φαίνεται ότι προσπαθεί να ξεπεράσει τη δική της κρίση, που οι ρίζες τους βρίσκονται στον Λίβανο και στη Βάρκιζα, η οποία συνεχίστηκε στην περίοδο της παρανομίας του ΚΚΕ, ξέσπασε με τη 12η Ολομέλεια το 1968, και συνεχίζεται με τη σημερινή πολυδιάσπαση. Και σήμερα, ενώ η χώρα οδηγείται στην καταστροφή, «ο κόσμος καίγεται και η γρηά χτενίζεται».
Ας μην είμαστε άδικοι. Υπάρχει το ΚΚΕ, η μεγαλύτερη και πιο οργανωμένη δύναμη της Αριστεράς. Το ΚΚΕ αυτοχαρακτηρίζεται μαρξιστικό και λενινιστικό. Φαίνεται όμως ότι «δεν διάβασε» Μαρξ, Λένιν και Γκράμσι για τις σχέσεις στρατηγικής και τακτικής και για το ζήτημα των συμμαχιών. Άσπιλο και αμόλυντο, λοιπόν, πορεύεται τη μοναχική αγωνιστική πορεία του. Υπάρχει ο ΣΥΡΙΖΑ. Οι δυνάμεις του ΣΥΡΙΖΑ ξεπέρασαν ήδη τις αυταπάτες του ευρωκομμουνισμού. Θα συνειδητοποιήσουν ότι η ΕΕ δεν μεταρρυθμίζεται, ότι πρέπει να ανατραπεί; Θα υπερβεί τις εσωτερικές του διαμάχες; Να ελπίσουμε ότι θα καταστεί σημαντική δύναμη για την ανατροπή του σημερινού καθεστώτος υποτέλειας; Και οι δυνάμεις της «εξωκοινοβουλευτικής» Αριστεράς, κουκουδογενείς, τροτσκιστικής και μαοϊκής προέλευσης, παρούσες πάντα στους καθημερινούς αγώνες; Είκοσι χρόνια μετά την κατάρρευση του σοσιαλιστικού στρατοπέδου, θα τολμήσουν να «υπερβούν» (με τη διαλεκτική έννοια του όρου) το παρελθόν τους; Η συγκρότηση της ΑΝΤΑΡΣΥΑ είναι ένα πρώτο θετικό βήμα.
Λοιπόν, η Αριστερά επωμίζεται, ιδιαίτερα σήμερα, ένα ιστορικό καθήκον: να γίνει η πρωτοπορία για την ανατροπή του νέου καθεστώτος της υποτέλειας και για την παραγωγική ανασυγκρότηση της χώρας, με στρατηγικό στόχο το σοσιαλισμό. Σαράντα χρόνια μετά το 1968 είναι καταδικαστέος όποιος αρνείται την κοινή δράση, το δημόσιο διάλογο, την κατάκτηση ευρύτερων μορφών συνεργασίας, με τελικό στόχο μια Αριστερά ενιαία, δημοκρατική και επαναστατική.
Το μέγεθος των ζητημάτων που κρίνονται σήμερα θα έπρεπε να καθιστά πιο επιτακτική την ανάγκη για συνεργασία των δυνάμεων της αριστεράς. Υπάρχει, άραγε, κάποιο υπαρκτό εμπόδιο, αντίστοιχου μεγέθους, που να κάνει ανέφικτο ένα τέτοιο στόχο;
Η κοινή δράση και, στην πορεία των κοινωνικών αγώνων, η ενοποίηση της Αριστεράς αποτελεί σήμερα όχι απλώς καθήκον, αλλά όρο για την επιβίωση του ελληνικού λαού. Η Ελλάδα δεν είναι σήμερα μια ανεξάρτητη χώρα. Η σημερινή κυβέρνηση δεν είναι ελληνική: είναι μια κυβέρνηση από Έλληνες, εντολοδόχος του ευρωπαϊκού και αμερικανικού ιμπεριαλισμού. Μια κυβέρνηση υπό εποπτεία. Τα εμπόδια για μια ευρύτερη και προοπτικά στρατηγικού χαρακτήρα ενότητα της ελληνικής Αριστεράς είναι γνωστά: κρίση που έχει ως αφετηρία την προδοσία της εαμικής επανάστασης, την ήττα του εμφύλιου, τη «δυαδική εξουσία» στην περίοδο της ΕΔΑ, τη διάσπαση του ’68 και τη συνεχιζόμενη εχθρότητα των θραυσμάτων – προϊόντων της κρίσης. Υπόβαθρο: η θεωρητική ανεπάρκεια, η αδυναμία μιας διαλεκτικής ενότητας στρατηγικής και τακτικής, η διαιώνιση του πλέγματος σεχταρισμού- οπορτουνισμού (ΚΚΕ) και οι αντιφάσεις της «ανανεωτικής» Αριστεράς. Όμως το παρελθόν που «βαραίνει ακόμα σαν βραχνάς στα μυαλά των ζωντανών» (Μαρξ) δεν είναι αναγκαστικά αξεπέραστο εμπόδιο. Όλοι και καθένας έχουμε ευθύνη για τη συγκρότηση μιας πολύμορφης έστω, αλλά ενιαίας αριστεράς. Λέγεται από πολλούς ότι η χώρα είναι υπό κατοχή και ότι σήμερα είναι αναγκαίο ένα νέο ΕΑΜ. Όμως σήμερα στην Ελλάδα δεν υπάρχει ξένος κατακτητής. Σήμερα η ιστορικά ξεπερασμένη ελληνική αστική τάξη, από «κοινού συμφέροντος» με την ΕΕ, έχει συγκροτήσει ένα ιστορικά ανέκδοτο καθεστώς υποτέλειας. Σήμερα, λοιπόν, ο αγώνας είναι βασικά ταξικός. Κύρια πλευρά της αντίθεσης είναι η ταξική. Το στοιχείο του πατριωτισμού είναι παράγωγο και δευτερεύον. Υποτάσσεται και υπηρετεί το ταξικό.
Η κοινή δράση και, στην πορεία των κοινωνικών αγώνων, η ενοποίηση της Αριστεράς αποτελεί σήμερα όχι απλώς καθήκον, αλλά όρο για την επιβίωση του ελληνικού λαού. Η Ελλάδα δεν είναι σήμερα μια ανεξάρτητη χώρα. Η σημερινή κυβέρνηση δεν είναι ελληνική: είναι μια κυβέρνηση από Έλληνες, εντολοδόχος του ευρωπαϊκού και αμερικανικού ιμπεριαλισμού. Μια κυβέρνηση υπό εποπτεία. Τα εμπόδια για μια ευρύτερη και προοπτικά στρατηγικού χαρακτήρα ενότητα της ελληνικής Αριστεράς είναι γνωστά: κρίση που έχει ως αφετηρία την προδοσία της εαμικής επανάστασης, την ήττα του εμφύλιου, τη «δυαδική εξουσία» στην περίοδο της ΕΔΑ, τη διάσπαση του ’68 και τη συνεχιζόμενη εχθρότητα των θραυσμάτων – προϊόντων της κρίσης. Υπόβαθρο: η θεωρητική ανεπάρκεια, η αδυναμία μιας διαλεκτικής ενότητας στρατηγικής και τακτικής, η διαιώνιση του πλέγματος σεχταρισμού- οπορτουνισμού (ΚΚΕ) και οι αντιφάσεις της «ανανεωτικής» Αριστεράς. Όμως το παρελθόν που «βαραίνει ακόμα σαν βραχνάς στα μυαλά των ζωντανών» (Μαρξ) δεν είναι αναγκαστικά αξεπέραστο εμπόδιο. Όλοι και καθένας έχουμε ευθύνη για τη συγκρότηση μιας πολύμορφης έστω, αλλά ενιαίας αριστεράς. Λέγεται από πολλούς ότι η χώρα είναι υπό κατοχή και ότι σήμερα είναι αναγκαίο ένα νέο ΕΑΜ. Όμως σήμερα στην Ελλάδα δεν υπάρχει ξένος κατακτητής. Σήμερα η ιστορικά ξεπερασμένη ελληνική αστική τάξη, από «κοινού συμφέροντος» με την ΕΕ, έχει συγκροτήσει ένα ιστορικά ανέκδοτο καθεστώς υποτέλειας. Σήμερα, λοιπόν, ο αγώνας είναι βασικά ταξικός. Κύρια πλευρά της αντίθεσης είναι η ταξική. Το στοιχείο του πατριωτισμού είναι παράγωγο και δευτερεύον. Υποτάσσεται και υπηρετεί το ταξικό.
Οι συνθήκες που διαμορφώνονται σήμερα, μοιάζουν ευνοϊκές για την αριστερά. Υπάρχουν ελπίδες, να ανακάμψει, συμβαδίζοντας με την ανάπτυξη των λαϊκών κινημάτων σε ευρωπαϊκό επίπεδο;
Η κρίση είναι σήμερα παγκόσμια. Συγκεκριμένη περίπτωση, η κρίση της ΕΕ. Συνεπώς η αντίσταση της εργατικής τάξης της Ελλάδας, πρέπει να συντονιστεί με την αντίσταση του προλεταριάτου της ΕΕ. Στην επίθεση του ευρωπαϊκού κεφαλαίου πρέπει να αντιταχθεί η αντεπίθεση της εργατικής τάξης της Ευρώπης. Διεθνοποίηση του κεφαλαίου – διεθνοποίηση του επαναστατικού κινήματος. Ακούμε συχνά: Έξω από την ΕΕ. Ανατροπή, κ.λπ. Ερώτημα: Αν μια χώρα της ΕΕ αποκτήσει πρώτη αριστερή κυβέρνηση, πρέπει να φύγει από την ΕΕ, ή να παραμείνει ώστε να αποτελέσει καταλύτη για την αποσάθρωση του οικοδομήματος του ευρωπαϊκού κεφαλαίου; Στόχος πρέπει να είναι η επιστροφή στο Έθνος – Κράτος, ή η ανάπτυξη ενός επαναστατικού κινήματος με στόχο τις Ενωμένες Σοσιαλιστικές Δημοκρατίες της Ευρώπης; Για τη χώρα μας: Ένας νέος, διεθνιστικός πατριωτισμός, που θα απορρίπτει και τον αντιδραστικό εθνικισμό και την κοσμοπολίτικη άρνηση ενός αυθεντικού πατριωτισμού, ανάγκη της ιστορικής στιγμής.
Η κρίση είναι σήμερα παγκόσμια. Συγκεκριμένη περίπτωση, η κρίση της ΕΕ. Συνεπώς η αντίσταση της εργατικής τάξης της Ελλάδας, πρέπει να συντονιστεί με την αντίσταση του προλεταριάτου της ΕΕ. Στην επίθεση του ευρωπαϊκού κεφαλαίου πρέπει να αντιταχθεί η αντεπίθεση της εργατικής τάξης της Ευρώπης. Διεθνοποίηση του κεφαλαίου – διεθνοποίηση του επαναστατικού κινήματος. Ακούμε συχνά: Έξω από την ΕΕ. Ανατροπή, κ.λπ. Ερώτημα: Αν μια χώρα της ΕΕ αποκτήσει πρώτη αριστερή κυβέρνηση, πρέπει να φύγει από την ΕΕ, ή να παραμείνει ώστε να αποτελέσει καταλύτη για την αποσάθρωση του οικοδομήματος του ευρωπαϊκού κεφαλαίου; Στόχος πρέπει να είναι η επιστροφή στο Έθνος – Κράτος, ή η ανάπτυξη ενός επαναστατικού κινήματος με στόχο τις Ενωμένες Σοσιαλιστικές Δημοκρατίες της Ευρώπης; Για τη χώρα μας: Ένας νέος, διεθνιστικός πατριωτισμός, που θα απορρίπτει και τον αντιδραστικό εθνικισμό και την κοσμοπολίτικη άρνηση ενός αυθεντικού πατριωτισμού, ανάγκη της ιστορικής στιγμής.
ΠΗΓΗ: ΕΠΟΧΗ
Παρασκευή 25 Μαρτίου 2011, εφημερίδα Δρόμος της αριστεράς, τ. 58
Οι λύκοι
Του Ευτύχη Μπιτσάκη
Είναι γνωστά δύο αποφθέγματα του Τόμας Χομπς (1585-1679): Άνθρωπος προς άνθρωπον λύκος και πόλεμος όλων εναντίων όλων. Ζώντας στην αυγή του καπιταλισμού, ο διάσημος Άγγλος φιλόσοφος, συμπύκνωσε σ’ αυτές τις δύο φράσεις την εμπειρία του από τη φρίκη της αναδυόμενης αγγλικής κοινωνίας. Βέβαια, ο Χομπς αδικούσε τους λύκους, οι οποίοι είναι κοινωνικά ζώα με ισχυρό αίσθημα αλληλεγγύης. Αντίθετα με τον Χόμπς, άλλοι συμπατριώτες του και προπαντός οι Γάλλοι διαφωτιστές οραματίζονταν μια κοινωνία όπου θα δέσποζε ο ορθός λόγος, η ισότητα και η ελευθερία. Το τι έγινε έκτοτε το γνωρίζουμε και σήμερα:
Σήμερα που ο καπιταλισμός αγγίζει τα ιστορικά του όρια, το μόνο που μπορεί είναι η κατεδάφιση των όποιων κατακτήσεων των λαών.
Ειδικά: Οι πόλεμοι.
α γεγονότα είναι γνωστά.
- Δύο πόλεμοι εναντίων των λαών της Γιουγκοσλαβίας. Σκοπός: Η διάλυση του τελευταίου καταλοίπου του υπαρκτού «σοσιαλισμού», ο τεμαχισμός αυτού του πολυεθνικού μορφώματος και η ένταξή του στο διεθνή κεφαλαιοκρατικό καταμερισμό εργασίας. Και οι δύο «ανθρωπιστικοί» πόλεμοι, με τα βομβαρδιστικά και το απεμπλουτισμένο ουράνιο, χάριν της ελευθερίας των Κοσοβάρων!
- Δύο πόλεμοι εναντίων του Ιράκ. Πρόσχημα: Τα ανύπαρκτα πυρηνικά του Σαντάμ και η «δημοκρατία». Στόχος: Τα ενεργειακά αποθέματα του Ιράκ και της περιοχής, τα πλουσιότερα του πλανήτη. Αποτέλεσμα: Καταστροφή της χώρας, ραδιενέργεια. Δύο εκατομμύρια νεκροί, από τους οποίους πεντακόσιες χιλιάδες παιδιά. Κρέμασαν τον Σαντάμ. Έκτοτε, ένας ατελείωτος πόλεμος εναντίων των κατακτητών και ένας επίσης ατελείωτος εμφύλιος. Χάριν της ελευθερίας!
- Αφγανιστάν. Η CIA εξόπλισε τους Ταλιμπάν, που ανέτρεψαν το φιλοσοβιετικό καθεστώς. Έκτοτε: Επιστροφή στο μεσαίωνα. Ατελείωτος πόλεμος εναντίον του λαού του Αφγανιστάν. Στόχος: Τα ενεργειακά αποθέματα της χώρας, τα μεταλλεύματα και η στρατηγική σημασία τους.
Και τώρα: Μια δεύτερη αφύπνιση των αραβικών πληθυσμών (η πρώτη, αντιαποικιοκρατική και δημοκρατική, μετά τον πόλεμο, κατέληξε στα γνωστά δικτατορικά καθεστώτα). Τι ζητούν οι λαοί της Αιγύπτου, της Τυνησίας, της Λιβύης και των άλλων αφυπνιζόμενων χωρών; Δημοκρατία, ελευθερίες, ασαφή κοινωνικά αιτήματα. Πού θα καταλήξουν αυτά τα κινήματα; Επί του παρόντος, υπάρχει ένα δεδομένο. Εκμεταλλευόμενοι την απαρχή εμφυλίου πολέμου στη Λιβύη, Ευρωπαίοι ιμπεριαλιστές και ΗΠΑ, στο όνομα πάλι της «δημοκρατίας», ξεκίνησαν έναν ακόμη πόλεμο με στόχο τα πετρέλαια της Λιβύης. Ποιος θα αρπάξει τα πετρέλαια; Και θα κρεμάσουν τον πρώην φίλο τους, τον Καντάφι, όπως κρέμασαν και τον επίσης πρώην φίλο τους, τον Σαντάμ Χουσεΐν. Το δεδομένο είναι η φρίκη ενός νέου ιμπεριαλιστικού πολέμου, που θα εντείνει και τον ήδη μαινόμενο εμφύλιο.
Εν τέλει: Ο καπιταλισμός τείνει να εξαντλήσει τα φυσικά αποθέματα του πολέμου. Ο πόλεμος είναι το μέσον για την αρπαγή των ενεργειακών και άλλων φυσικών αποθεμάτων. Πόλεμος εναντίων της φύσης και πόλεμος εναντίων των λαών. Ανίκανος να υπερβεί τις ενδογενείς αντινομίες του, ο καπιταλισμός, καταστρέφοντας ό,τι θετικό είχε δημιουργηθεί από τους λαούς κατά την τελευταία πενταετία, αποτελεί ήδη κίνδυνο για την επιβίωση του ανθρώπινου είδους.
Και εμείς; Η κυβέρνησή «μας» αποφάσισε να μετάσχει στην επιδρομή και στο μακελειό, για να διαπραγματευθεί τη συμμετοχή «μας» στη λεία - στα πετρέλαια και στην «ανοικοδόμηση» (πρώτα βομβαρδίζουμε, μετά ανοικοδομούμε). Κλέφτες θα γίνουν οι πολυεθνικές;
Κυβέρνηση αδίστακτη και ανίκανη.
Επικίνδυνη κυβέρνηση. Ως πότε;
Πηγή: http://www.edromos.gr/
Σάββατο 19 Φεβρουαρίου 2011, εφημερίδα Δρόμος της αριστεράς, τ. 53
Μετανάστες: Υπάρχει λύση;
Εν φυλακή ήμην και ουκ ήλθατε πρός με
Του Ευτύχη Μπιτσάκη
Για εικοστή ημέρα, οι τριακόσιοι περίπου μετανάστες συνεχίζουν την απεργία πείνας, στοιβαγμένοι
ένα κτίριο, σε συνθήκες παρόμοιες με αυτές που αντιμετώπιζαν οι κρατούμενοι στην περίοδο του εμφυλίου. Και η «σοσιαλιστική» και «χριστιανική» κυβέρνησή «μας» στέκεται άτεγκτη, ψυχρή και ανάλγητη μπροστά σε αυτό το δράμα.
Από την άλλη, Δεξιά και ακροδεξιά έβγαλαν πάλι τα ρατσιστικά και τα εθνικιστικά τους απωθημένα. Τέλος, η συνήθης βραδυκίνητη δικαστική εξουσία καλεί πέντε μέλη της Πρωτοβουλίας Αλληλεγγύης στο Εφετείο. Έγκλημα; «Παράνομη διακίνηση λαθρομεταναστών, διατάραξη οικιακής ηρεμίας, φθορά ξένης ιδιοκτησίας».
Ας ηρεμήσουμε: «Διακίνηση!» Δηλαδή, οι μετανάστες είναι άβουλα όντα που τους «διακίνησαν» για άγνωστους, ύποπτους σκοπούς νόμιμα σωματεία και φοιτητικοί σύλλογοι;
Τι λέει, όμως, ο εκπρόσωπος των μεταναστών; «Ο αγώνας μας είναι συλλογικός και αυτόνομος. Μας ενδιαφέρει η αλληλεγγύη. Θέλουμε να είμαστε νόμιμοι, να δουλεύουμε και να πληρώνουμε τα ταμεία». Για ποια «διακίνηση» και για ποια «παιχνίδια» μιλούν οι επικριτές;
Πού βρέθηκαν, λοιπόν, και τι είναι οι «λαθρομετανάστες», δηλαδή οι συνάνθρωποί μας που κατέφυγαν στη χώρα μας χωρίς «χαρτιά»; Ένα πολύ μικρό ποσοστό είναι πολιτικοί πρόσφυγες. Είναι θύματα των πολέμων της Νέας Τάξης, των δικτατορικών καθεστώτων και της, εν πολλοίς, συνακόλουθης φτώχιας. Αυτοί ζητούν άσυλο, και η χώρα μας, «λίκνο της Δημοκρατίας», τους το αρνείται. Ταυτόχρονα, αγωνίζονται να δουλέψουν και να ζήσουν. Όμως, η μεγάλη πλειοψηφία είναι οικονομικοί πρόσφυγες από τις πρώην σοσιαλιστικές χώρες είτε από τις χώρες των νεο-αποικιακών πολέμων και των εμφύλιων συρράξεων.
Τι ζητούν, λοιπόν, οι σύγχρονοι ικέτες από τη χώρα του πάλαι ποτέ ξένιου Δία; Άσυλο! Άδεια παραμονής! Ορισμένοι υπηκοότητα. Ανθρώπινη μεταχείριση γι’ αυτούς και για τα παιδιά τους. Και πώς αντιμετωπίζονται; Σαν απόβλητα!
Οι συνάνθρωποί μας αυτοί είχαν, λοιπόν, δικαίωμα να διεκδικήσουν ορισμένα στοιχειώδη ανθρώπινα δικαιώματα; Είχαν δικαίωμα να έλθουν μαζικά στην πρωτεύουσα για να θέσουν τα αιτήματά τους; Και, επειδή βοηθήθηκαν, σημαίνει ότι αυτοί ήταν άβουλα όντα στα χέρια συμπατριωτών μας, που «έπαιζαν παιχνίδια» σε βάρος τους;
Δεν ξέρω αν η προσωρινή στέγαση στη Νομική ήταν η πιο φρόνιμη λύση για τη στέγαση των μεταναστών. Αλλά με ποια λογική είναι παράνομη η στέγαση σε ένα άδειο πανεπιστημιακό κτίριο; Το κτίριο το άφησαν πιο καθαρό απ’ ό,τι το βρήκαν. Ποια φθορά ξένης ιδιοκτησίας υπήρξε; Τα μαθήματα δεν διακόπηκαν εξαιτίας της παρουσίας τους. Ποια διατάραξη οικιακής ηρεμίας υπήρξε, λοιπόν;
Ποιο είναι τελικά το πρόβλημα;
Το πρόβλημα βρίσκεται αλλού: Το πέρασμα των μεταναστών από τη Νομική ήτανε το «εκλυτικόν αίτιον», που έβγαλε στην επιφάνεια τον αντι-ανθρωπισμό και το λανθάνοντα ή φανερό ρατσισμό της Δεξιάς και της ακροδεξιάς.
Και πρώτα η «τυφλή» Δικαιοσύνη: Το Συμβούλιο Επικρατείας ακύρωσε, ως γνωστόν, το νόμο Ραγκούση για το δικαίωμα του εκλέγειν και του εκλέγεσθαι στις νομαρχιακές και δημοτικές εκλογές ως αντισυνταγματικό. Προοδεύουμε, λοιπόν. «Δίκαιο του αίματος»: Μόνον οι καθαρόαιμοι (ποιοι καθαρόαιμοι;) έχουν πολιτικά δικαιώματα.
Και τα γεγονότα, για τα οποία συζητάμε, έδωσαν στους «δημοκράτες» πολιτικούς μας την ευκαιρία να προσπαθήσουν να πετύχουν επιπλέον έναν πάγιο στόχο τους: την κατάργηση του ασύλου.
Πρώτα, συγχορδία Ν.Δ. και ΛΑΟΣ: «Να καταργηθεί το άσυλο!» Από κοντά η κυρία υπουργός Παιδείας: «Η μετατροπή του πανεπιστημίου σε καταυλισμό μεταναστών υπερβαίνει τα όρια της ανοχής!» Ποιο πανεπιστήμιο, κυρία Διαμαντοπούλου, έγινε «καταυλισμός» μεταναστών; Ασχοληθείτε, καλύτερα, με την κατεδάφιση του αστικού πανεπιστημίου, και να είστε ήσυχη. Το όνομά σας θα γραφτεί χρυσοίς γράμμασι στις δέλτους της Ιστορίας! Από κοντά και η κυρία Γιαννάκου, επικεφαλής παλαιότερα του αμαρτωλού υπουργείου Παιδείας, να μιλάει για αυτόκλητους μεσολαβητές του αριστερού χώρου και να αποφαίνεται εμβριθώς ότι «ο μαρξισμός τελείωσε, αλλά η άρρωστη πλην τίμια Αριστερά βρίσκεται δίπλα μας». Τι να την κάνουμε, λοιπόν, την «άρρωστη πλην τίμια» Αριστερά; Να τη θέσουμε εκτός νόμου;
Και ακολουθούν Τύπος και πολιτικοί: Η Καθημερινή της φωτισμένης Δεξιάς τάσσεται υπέρ του νόμου της τάξης και φθέγγεται: «Η κυβέρνηση οφείλει να καταργήσει το άσυλο». Και θα αδικούσα τον κύριο Σπηλιωτόπουλο, άσχετο με το πανεπιστήμιο αλλά πρώην υπουργό Παιδείας, αν δεν σημειώναμε και τα υπ’ αυτόν λεχθέντα για «τραυματισμό του πανεπιστημιακού χώρου από τρομοκράτες, μαφιόζικες συμμορίες, εμπόρους ναρκωτικών» κ.λπ.
Δυο λόγια για το άσυλο
Τι είναι, λοιπόν, το άσυλο που πρέπει να καταργηθεί; Το άσυλο υπήρχε από την αρχαιότητα και προστάτευε κυνηγημένους, θύματα, ακόμα και εγκληματίες. Μορφές ασύλου υπήρξαν και κατά την περίοδο της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας. Στη Δύση, το άσυλο συνδέθηκε κυρίως με τη δημιουργία του θεσμού του πανεπιστημίου από τον 11ο αιώνα και μετά.
Σήμερα, το Σύνταγμά μας κατοχυρώνει την ελεύθερη διακίνηση των ιδεών στα πανεπιστήμια. Αλλά το άσυλο δεν αφορά μόνο την ελευθερία της έκφρασης και της έρευνας. Προστάτευε πάντα τους δημοκρατικούς αγώνες των φοιτητών, των διδασκόντων και γενικότερα του λαού, όπως τους αγώνες της δεκαετίας ’50-’60 για την ένωση της Κύπρου. Αργότερα, έγινε σύμβολο της αντίστασης εναντίον της δικτατορίας με την κατάληψη της Νομικής και με την εξέγερση του Πολυτεχνείου. Το άσυλο, συνολικά, είναι σύμβολο ανθρωπισμού. Στη σημερινή περίπτωση της Νομικής, σύμβολο διεθνιστικής αλληλεγγύης.
Δεν υπάρχει, λοιπόν, πρόβλημα ασύλου; Στο βαθμό που υπάρχει, αρμόδιοι να προστατεύσουν το πανεπιστήμιο είναι οι φοιτητές και το διδακτικό προσωπικό. Αλλά η σημερινή επίθεση εναντίον του ασύλου δεν αφορά «το νόμο και την τάξη». Εντάσσεται στη γενικότερη προσπάθεια απαξίωσης του πανεπιστήμιου και μετατροπής του σε χώρο κατάρτισης πειθήνιων υπηρετών του κεφαλαίου (βλ. Μπολόνια και Πράγα).
Το πέρασμα των μεταναστών από τη Νομική υπήρξε το έναυσμα για την επίθεση των συντηρητικών δυνάμεων εναντίον του ασύλου.
Το ζήτημα των μεταναστών μπορεί να λυθεί
Ας επιστρέψουμε, όμως, στο πρόβλημα των μεταναστών. Οι μετανάστες αποτέλεσαν, αυτά τα χρόνια, την κύρια εργατική δύναμη για να αντέξει η ελληνική γεωργία: ελιές, εσπεριδοειδή, αμπέλια, βαμβάκι, κηπευτικά καλλιεργούνται και μαζεύονται χάρη στα φθηνά χέρια των μεταναστών. Σημαντική είναι επίσης, ως γνωστόν, η συνεισφορά τους στην οικοδομή. Γενικά, οι μετανάστες κάνουν τις πιο κακοπληρωμένες και συχνά βαριές δουλειές. Οι άνθρωποι αυτοί, λοιπόν, που συμβάλλουν σημαντικά στον παραγόμενο κοινωνικό πλούτο, ήλθαν στην Αθήνα να διεκδικήσουν το αυτονόητο. Ήλθαν υπερήφανοι διεκδικητές του δίκιου τους και, ταυτόχρονα, σύγχρονοι ικέτες, θύματα του βάρβαρου κόσμου μας.
Δεν υπάρχει, λοιπόν, πρόβλημα μεταναστών; Βεβαίως υπάρχει, αλλά δεν αντιμετωπίζεται με την ψυχρή αδιαφορία και την καταστολή.
«Μας παίρνουν τις δουλειές μας». «Η καθαρότητά μας θα νοθευτεί με σεξουαλικές επιμιξίες, με τους μεικτούς γάμους». Ο καπιταλισμός κατόρθωνε και κατορθώνει να στρέφει τους εργάτες μιας χώρας εναντίον των εργατών άλλων χωρών, τον έναν εργατικό κλάδο εναντίον τού άλλου. Εργατική, λοιπόν, αλληλεγγύη και διεθνιστική αλληλεγγύη. Για την ώρα, είναι φτωχή. Ας αγωνιστούμε, λοιπόν, για να αποκτήσουν έστω τα στοιχειώδη ανθρώπινα δικαιώματα οι μετανάστες.
Αλλά, και πάλι, το πρόβλημα παραμένει. Να απαιτήσουμε, λοιπόν, από την άθλια κυβέρνηση να καταγγείλει το Δουβλίνο 2. Όσοι μετανάστες επιθυμούν να μπορούν να μεταναστεύουν σε άλλες χώρες. Στην εποχή της ελεύθερης διακίνησης των κεφαλαίων, να απαιτήσουμε να επιτρέπει η Ευρώπη-φρούριο των πολυεθνικών την ελεύθερη διακίνηση των θυμάτων της. Επίσης, αν η εθελόδουλη κυβέρνηση νοιαζόταν για την αναγέννηση της υπαίθρου και, την ίδια στιγμή, για τους μετανάστες, θα έπρεπε να δίνει χαμηλότοκα δάνεια σε όσους θα ήθελαν να εγκατασταθούν μόνιμα στα αποδεκατισμένα χωριά μας.
Αλλά πολλά δεν ζητάμε από μια «κυβέρνηση» που ξεπουλά την Ελλάδα για 50 δισεκατομμύρια; Έτσι, τα άλυτα προβλήματα θα τροφοδοτούν ρατσιστικές και φασιστικές αντιλήψεις και πρακτικές. Η πόλωση της κοινωνίας μας θα εντείνεται, αν η Αριστερά και οι λαϊκές δυνάμεις δεν μπορέσουν να ανακόψουν αυτή την καταστροφική πορεία.
Θα επιτευχθεί, λοιπόν, μια αγωνιστική αλληλεγγύη των Ελλήνων εργατών με τα ταξικά ξένα αδέλφια τους;
Ειπώθηκε ότι ήταν λάθος, σε εποχή κρίσης, να αναχθεί σε κύριο πρόβλημα το μεταναστευτικό. Αλλά το μεταναστευτικό είναι μέρος της συνολικής κρίσης της χώρας μας και, ταυτόχρονα, «προϊόν» των πολέμων της Νέας Τάξης, των δικτατοριών και της φτώχειας που επιβάλλει, βοηθά, ανέχεται ο σημερινός ιμπεριαλισμός. Και μέρος της ευθύνης ανήκει στην «ηγέτιδα» τάξη μας και στους πολιτικούς εκπροσώπους της.
Αγώνας, λοιπόν, για να ανατραπεί η κατοχική κυβέρνηση.
Ταυτόχρονα, επιμέρους αλληλένδετο μέτωπο για την αντιμετώπιση του μεταναστευτικού. Εκτός εάν, λόγω της κατάντιας της οικονομίας μας, οι μετανάστες μεταναστεύσουν σε άλλους καπιταλιστικούς παραδείσους και μας αφήσουν ήσυχους.
Πηγή: http://www.edromos.gr
Σάββατο 15 Ιανουαρίου 2011, εφημερίδα Δρόμος της αριστεράς, τ. 48
Κρίση και σήψη: και η Αριστερά;
Η κρίση της ελληνικής οικονομίας, αποτελεί «στιγμή» της συνολικής, δομικής κρίσης του όψιμου, παγκοσμιοποιημένου καπιταλισμού. Ας θυμηθούμε την κρίση των «τίγρεων» της Άπω Ανατολής παλαιότερα, της Αργεντινής, της Ιρλανδίας και της Ουγγαρίας. Και σήμερα είναι έτοιμες να καταρρεύσουν οι οικονομίες της Πορτογαλίας, της Ισπανίας και της Ιταλίας.
Σε τι συνίσταται, λοιπόν, η ελληνική ιδιομορφία; Στο χειρισμό, πριν απ’ όλα, από την κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ. Με το ξέσπασμα της κρίσης ο πρωθυπουργός ανέβηκε στα κεραμίδια και διαλαλούσε προς όλες της κατευθύνσεις: «Τιτανικός, βουλιάζουμε». Με μια σειρά σπασμωδικές κινήσεις, λέγοντας άλλα κάθε φορά, κατέληξε στο ΔΝΤ: δάνεια με δυσβάστακτους όρους, παραβιάσεις του Συντάγματος, απώλεια της εθνικής ανεξαρτησίας. Ως και η κατά κανόνα σιωπηλή (σε περιόδους κρίσης) Ιεραρχία, μιλάει πλέον για κατοχή.
Ήταν, λοιπόν, μονόδρομος η καταστροφική πορεία, όπως ισχυρίζεται η κυβέρνηση; Αρνητικές απαντήσεις έχουν ήδη δοθεί: Τριακόσια δισ. καταθέσεις λιμνάζουν στις τράπεζες. Ένα εσωτερικό ομολογιακό δάνειο θα συνέφερε τους καταθέτες, θα ελάφρυνε σημαντικά και το δημόσιο χρέος. Ακόμα: μείωση των εξοπλισμών, φορολογία των τραπεζών, φορολογία των off shore εταιριών, φορολογία της εκκλησιαστικής περιουσίας κ.λπ., κ.λπ. Τι έκανε η κυβέρνηση; Δισεκατομμύρια στις τράπεζες, αντί να τα δανείσει στους οφειλέτες των τραπεζών. Δάνεια επί δανείων. Και ψέματα για ανάκαμψη, όταν και ο λιγότερο υποψιασμένος πολίτης ξέρει ότι όταν μειώνονται οι μισθοί και οι συντάξεις, έρχεται νομοτελειακά η κρίση της αγοράς που, με τη σειρά της, παρασύρει τον παραγωγικό τομέα στην καθοδική πορεία της οικονομίας. Συνέπεια: βάθεμα της κρίσης, νέα δάνεια και το φάσμα της χρεοκοπίας να είναι ήδη ορατό στον ορίζοντα. Εντέλει: η Ελλάδα, πειραματόζωο για την εφαρμογή ακραίων νεοφιλελεύθερων πολιτικών που ακυρώνουν κατακτήσεις κερδισμένες με αγώνες και αίμα.
Πώς φτάσαμε, λοιπόν, εδώ; Πώς η χώρα μας έφτασε σ’ αυτή την κατάσταση παρακμής: παραγωγικής, πολιτικής, ιδεολογικής; Πρώτα η οικονομία: «όλοι λοιπόν μαζί τα φάγαμε». Άθλια ρήση που αποσκοπεί στην καθολίκευση της ευθύνης, ενοχοποιώντας τα θύματα και απαλλάσσοντας τους ενόχους. Οι αιτίες της σημερινής κρίσης είναι πολλές. Βασική είναι η πολιτική που ακολουθήθηκε μετά τον πόλεμο και η οποία «νομοτελειακά» κατέληξε στη σημερινή παρακμή και σήψη. Δηλαδή;
Δηλαδή: στην κατοχή καταστράφηκε μεγάλο μέρος της παραγωγικής βάσης της χώρας και αποδεκατίστηκαν οι περισσότερο παραγωγικές ηλικίες (πείνα, αντίσταση, εκτελέσεις…). Η ορεινή και ημιορεινή οικονομία εξαρθρώθηκε με τον εμφύλιο και ο πληθυσμός αυτών των περιοχών κατέφυγε ή αναγκάστηκε να καταφύγει στις πόλεις (από τότε άρχισε η δημιουργία του καρκινώματος της Αθήνας και των άλλων πόλεων). Φτώχεια και τρομοκρατία ανάγκασαν μεγάλο μέρος από τους νέους να μεταναστεύσουν στον εξωτερικό. Η αδιαφορία του κράτους για τους αγρότες ολοκλήρωσε τη σχετική ερήμωση της υπαίθρου. Εν τέλει το «καραμανλικό» θαύμα, δηλαδή η μη βιώσιμη ανάπτυξη, συντελέστηκε σε βάρος της εργατικής τάξης (χαμηλά μεροκάματα) και των αγροτών. Κατάληξη: 15 με 17% η υλική παραγωγή. «Να γίνει η Ελλάδα ένα απέραντο ξενοδοχείο» (Σεφέρης).
Ήταν, λοιπόν, μόνο η μη βιώσιμη, όψιμη, στρεβλή, καπιταλιστική μεταμόρφωση της Ελλάδας μετά τον πόλεμο; Κατά την κατοχή και στη διάρκεια του Εμφυλίου συγκροτήθηκε το λεγόμενο «κράτος της υποτέλειας», κράτος-εχθρός του λαού. Η τότε και η σημερινή οικονομική και γενικότερη πολιτική επιλέχθηκε με σκοπό την εξυπηρέτηση των συμφερόντων της μεταπρατικής αστικής τάξης μας και την ξένων «συμμάχων» και επικυρίαρχων. Επί Γεωργίου Παπανδρέου του Α’ εγκαινιάστηκε το μεταπολεμικό καθεστώς υποτέλειας. Επί Γεωργίου Παπανδρέου του Β’ εγκαινιάστηκε ένα νέο καθεστώς οικονομικής υποτέλειας και απώλειας της εθνικής ανεξαρτησίας. Η Ελλάδα είναι πλέον Νομαρχία και κυβερνάται από τους ανθύπατους της Ε.Ε.
Είναι, όμως, μόνον αυτά; Το κράτος, εχθρός του λαού, ήταν ταυτόχρονα κράτος ανίκανων ηγετών, κράτος ρεμούλας και διαφθοράς. Η πρώτη μεταπολεμική γενιά της μεγαλοαστικής τάξης μας τράφηκε με το αίμα των θυμάτων του Εμφυλίου, δηλαδή με τα δισεκατομμύρια δολάρια με τα οποία χρηματοδοτήθηκε ο αλληλοσπαραγμός των Ελλήνων. Μια σύντομη περίοδος ανάπηρης δημοκρατίας και μετά η χούντα και οι νεόπλουτοι της χούντας. Τέλος, η περίοδος του ΠΑΣΟΚ και της Ν.Δ., και οι νέοι νεόπλουτοι, «σοσιαλιστές» και «εθνικόφρονες», άξεστοι, επιδειξιομανείς, προκλητικοί. Και από κοντά η ρεμούλα και η διαφθορά: Ολυμπιάδα, φιέστες, «έργα βιτρίνας», διαφθορά: Βατοπέδια, Vodafone, Siemens και άλλα ων ουκ έστιν αριθμός. Και το μέγα σκάνδαλο: το ξεπούλημα του κρατικού τομέα της οικονομίας και ό,τι έμεινε, πιθανή λεία των «δανειστών» μας (διαστροφή εννοιών: τα ληστρικά δάνεια ονομάζονται βοήθεια. Ποιος βοηθάει ποιον, με επιτόκια 5,6,7 τοις εκατό; Να μας λείπει τέτοια «βοήθεια» και τέτοιοι προστάτες - για να θυμηθούμε τον Κάλβο).
Και τώρα, τι; Στάση πληρωμών; Έξοδος από το ευρώ; Έξοδος από την Ε.Ε.; Μια αυστηρά επιστημονική τεκμηρίωση για τις συνέπειες δεν έχει δοθεί, παρά τα επιμέρους επιχειρήματα. Να ελπίσουμε ότι οι οικονομολόγοι και οι πολιτικοί θα προτείνουν μια επιστημονικά θεμελιωμένη πρόταση υπέρ του λαού; Αλλά να μην ξεχνάμε: Στην επίθεση του παγκοσμιοποιημένου καπιταλισμού πρέπει να αντιπαραταχθεί η επίθεση του ευρωπαϊκού προλεταριάτου και συνολικά των λαών της Ευρώπης. Αντεπίθεση που θα αναχαιτίσει, στο μέτρο του δυνατού, την επερχόμενη καταστροφή, αλλά που δεν θα αποβλέπει στην αναγέννηση του έθνους-κράτους. Σήμερα, το εθνικό είναι οργανικά δεμένο με το διεθνικό, Ενωμένη Ευρώπη θα είναι μόνον η Ένωση των Σοσιαλιστικών Δημοκρατιών της ηπείρου μας.
Και μέχρι τότε; Φεύγουμε ή δεν φεύγουμε από ευρώ και Ε.Ε.; Αλλά και στη μία και στην άλλη περίπτωση, το πρόβλημα είναι συνολικότερο: Η Ελλάδα είναι μία χώρα σε παρακμή: παραγωγική, οικονομική, πολιτισμική και ηθική. Και αν συνεχιστεί η σημερινή πολιτική, η πορεία προς την Αχερουσία είναι δεδομένη: Η οικονομική καταστροφή είναι αναπόφευκτη. Η παραγωγική βάση της οικονομίας θα φθίνει. Η παιδεία θα τείνει να μετατραπεί σε κατάρτιση. Οι νέοι θα ζουν με το άγχος της ανεργίας και της ανασφάλειας. Τα καλύτερα μυαλά θα πάρουν πάλι το δρόμο της ξενιτιάς. Η επιστημονική έρευνα θα φυτοζωεί και παρά την αντίσταση στο χώρο του πολιτισμού θα δεσπόζει η παρακμή, η απαισιοδοξία και οι χυδαίες μορφές του αστικού και του «λαϊκού» πολιτισμού.
Το πρόβλημα, λοιπόν, είναι ευρύτερο: Ποιες δυνάμεις θα πρωτοστατήσουν για την παραγωγική και οικονομική ανασυγκρότηση; Για μια αξιοβίωτη ανάπτυξη; Για μια προγραμματισμένη αποκέντρωση, ώστε να γίνει όσο είναι δυνατόν λιγότερο αβίωτη η πρωτεύουσα και οι άλλες πόλεις της χώρας; Η Ν.Δ. και το ΠΑΣΟΚ; Άπαγε της βλασφημίας. Παραγωγική ανασυγκρότηση και αξιοβίωτη ανάπτυξη μπορεί να υπάρξει μόνο όταν έχεις απώτερο στόχο τον σοσιαλισμό. Εδώ ακριβώς βρίσκεται η ιστορική ευθύνη της ελληνικής Αριστεράς.
Η ελληνική Αριστερά διαθέτει σημαντικό αριθμό έμπειρων οικονομολόγων και τεχνικών που θα μπορούσαν να έχουν εκπονήσει, σε συνεργασία με τους πολιτικούς, ένα σχέδιο ανασυγκρότησης της χώρας, με στρατηγικό στόχο τον σοσιαλισμό. Τι έκαναν, όμως, αυτά τα χρόνια οι «ηγεσίες» μας; Αντί για υπέρβαση των εσωκομματικών συγκρούσεων, διάσπαση το 1968. Έκτοτε, εμφύλιος πόλεμος.
Σήμερα όλοι σχεδόν οι πρωταγωνιστές εκείνης της τραγωδίας δεν υπάρχουν. Αντίστοιχα και τα τότε μίση τείνουν να σβήσουν. Αλλά η πολυδιάσπαση συνεχίστηκε και μετά την πτώση της χούντας για να φτάσει στο αποκορύφωμά της στις μέρες μας. ΚΚΕ, κύρια δύναμη. ΣΥΝ, με τάσεις. ΣΥΡΙΖΑ με συνιστώσες. Ριζοσπαστική Αριστερά, περισσότερες από δέκα οργανώσεις. Και η εχθρότητα, η πολεμική, ενίοτε και οι ύβρεις από την πλευρά της ηγεσίας του ΚΚΕ, συνεχίζονται.
Τι θα έπρεπε να γίνει μπροστά στην τραγική σημερινή πραγματικότητα; Κοινή δράση. Θεωρητικός διάλογος. Θεωρητικό-πολιτικό ξεκαθάρισμα, προϋπόθεση για ευρύτερες και ουσιαστικότερες συνεργασίες. Αντί γι’ αυτό, το ΚΚΕ συνεχίζει τη μοναχική πορεία του επιστρέφοντας στον σταλινισμό, ο ΣΥΡΙΖΑ επιβιώνει μεταξύ ζωής και θανάτου και οι οργανώσεις της Ριζοσπαστικής Αριστεράς, παρά τη συγκρότηση της ΑΝΤΑΡΣΥΑ, συνεχίζουν να θεωρούν, καθεμιά τον εαυτό της, κληρονόμο της μαρξιστικής ορθοδοξίας.
Έτσι, η Αριστερά μας δίνει και κερδίζει μάχες, αλλά χάνει τον πόλεμο. Έχασε την ευκαιρία των προ-προηγούμενων εκλογών, όπως και των πρόσφατων δημοτικών. Είναι πολύ πιθανόν να έχουμε σύντομα εκλογές. Θα επιχειρήσει, σ’ αυτή τη περίπτωση, η Αριστερά (πλην ΚΚΕ, δυστυχώς) να συγκροτήσει μια εκλογική συνεργασία, ένα μέτωπο, που θα αποτελούσε ανάχωμα στην επέλαση του νεοφιλελευθερισμού και που θα ήταν ίσως απαρχή για μονιμότερη συνεργασία;
Το ΚΚΕ βαδίζει μόνο και αμόλυντο. Το ΔΗΑΡΙ άραξε στις όχθες του ΠΑΣΟΚ. Θα επιβιώσει ο ΣΥΡΙΖΑ ή θα συνεχίσει τη μακρόσυρτη κρίση, που κανείς δεν τολμά να αναδείξει τις αιτίες της; Ο κόσμος μιλάει για ιδιοκτήτες μαγαζιών. Δεν δέχομαι αυτή την άποψη, αλλά ας τολμήσουν επιτέλους να μιλήσουν: ΣΥΡΙΖΑ ή ΣΥΝ; Στη δεύτερη περίπτωση το Αριστερό Ρεύμα, οι 11 λοιπές συνιστώσες, το Μέτωπο, η ΑΝΤΑΡΣΥΑ και ο λαός των ανένταχτων, θα μπορούσαν να συγκροτήσουν ένα αντίπαλο δέος και μια ελπίδα για το μέλλον.
Είναι γνωστό ότι η κρίση δεν οδηγεί αυτόματα στην επανάσταση. Στη δεκαετία του ’3 0 γέννησε τον φασισμό και το ναζισμό. Σήμερα στην Ευρώπη, αλλά και στη χώρα μας, ακροδεξιοί, νεοναζί, ρατσιστές κ.λπ., αποτελούν ένα προμήνυμα για όσους έχουν αφτιά για να συλλαμβάνουν το υπόκωφο βουητό της κοινωνίας. Θα συνεχίσουμε ικανοποιημένοι με τα «λίγα γραμμάρια ευτυχίας» μας;
Σάββατο, 16 Οκτωβρίου 2010
Παρ’ όλα όσα, αριστερά...
Οι εκλογές πλησιάζουν και η Ελλάδα κατεβαίνει πλησίστια τον Αχέροντα! Πηγαίνει προς χρεωκοπία ξεπουλώντας την κρατική περιουσία, ληστεύοντας τα λαϊκά στρώματα και καταπατώντας το Σύνταγμα. Δάνεια επί δανείων. Και όταν θα “βγούμε” από την κρίση, θα έχουν πραγματοποιηθεί: Μια πρωτοφανής αναδιανομή του κοινωνικού πλούτου υπέρ του κεφαλαίου, εγχώριου και ξένου. Μια επιστροφή σε έναν μεταμοντέρνο εργασιακό Μεσαίωνα. Μια περαιτέρω διεύρυνση του φαύλου κύκλου του δημοσίου χρέους. Θα “βγούμε”, σε συνθήκες που θα προετοιμάζουν την επόμενη, καταστροφικότερη κρίση.
Ήταν αναπόφευκτη αυτή η τυφλή πορεία, όπως ισχυρίζεται ο πρωθυπουργός, ο οποίος έσπευσε να απεμπολήσει μέρος της εθνικής μας ανεξαρτησίας (δικά του λόγια), να υποβαθμίσει την Ελλάδα σε νομαρχία της Ε.Ε. και σε μπανανία των Κινέζων (κομμουνιστών!!) και των εμίρηδων του αραβικού κόσμου; Από πολλές πλευρές έχει δοθεί αρνητική απάντηση και έχουν γίνει συγκεκριμένες προτάσεις διεξόδου. Ενιαία πρόταση δεν έχει διατυπωθεί. Η καταστροφή ωστόσο είναι δεδομένη. Υπεύθυνοι: Τα δύο κόμματα εξουσίας, οι ηγεσίες τους και όσοι τους στηρίζουν από συμφέρον ή από τύφλωση.
Και η αριστερά;
Η αριστερά θα ήταν η μόνη δύναμη που θα μπορούσε να αντισταθεί αποτελεσματικά. Πρώτα, επεξεργαζόμενη μια ολοκληρωμένη πρόταση εξόδου από την κρίση, η οποία θα είχε τις λιγότερο καταστροφικές συνέπειες για τα λαϊκά στρώματα. Ταυτόχρονα, πρωτοστατώντας στην οργάνωση της αντίστασης στην προδοτική πολιτική της κυβέρνησης. Προτάσεις έγιναν από την πλευρά της αριστεράς. Συνολική πρόταση, προϊόν διαλόγου, δεν έγινε. Και αντί για οργάνωση της καθολικής λαϊκής αντίστασης εναντίον του νέου καθεστώτος υποτέλειας, μοναχικές πορείες και ένας συνεχιζόμενος ενδοαριστερός εμφύλιος.
Σε τι θα μπορούσαν και σε τι θα έπρεπε να συμφωνήσουν αυτή τη στιγμή τα κόμματα και οι οργανώσεις της αριστεράς; Στην καταδίκη και στον αγώνα εναντίον του Μνημονίου. Στην επαναδιαπραγμάτευση του δημόσιου χρέους και στη στάση πληρωμών. Ωραία! Αλλά θα φύγουμε από το ευρώ; Θα φύγουμε από την Ε.Ε.; Θεμιτά και κεφαλαιώδη ερωτήματα, στα οποία δίδονται διαφορετικές απαντήσεις, χωρίς επιστημονικά επεξεργασμένη θεμελίωση και χωρίς την επεξεργασία μιας στρατηγικής ανασυγκρότησης του παραγωγικού ιστού της χώρας με απώτερο στόχο τον σοσιαλισμό.
Όμως οι διαφορές είναι λόγος για να μην υπάρξει κοινή δράση και να μην ανοιχτεί ένας δημόσιος διάλογος ανάμεσα στις διάφορες συνιστώσες της αριστεράς, ο οποίος ενδεχομένως θα κατέληγε σε μια κοινή, επιστημονικά θεμελιωμένη πρόταση διεξόδου; Όταν καίγεται το σπίτι σου δεν κάθεσαι να σκέφτεσαι πώς θα μπορούσες να το είχες χτίσει ώστε να μην καεί! Και ο εμφύλιος συνεχίζεται. Το σπίτι καίγεται και “ημείς άδωμεν”!
Δηλαδή: Οι “καθαροί” άτεγκτοι “επαναστάτες”, δέσμιοι του πλέγματος σεκταρισμού – οπορτουνισμού, απαιτούν, προκειμένου να γίνει έστω μια κοινή πορεία, να λύσουμε προκαταβολικά το πρόβλημα της Ε.Ε., της δικτατορίας του προλεταριάτου, του ρόλου του Στάλιν (δικαιώνοντάς τον) και των προδοτών Μπρέζνιεφ και Γκορμπατσόφ κ.λπ. Σε όλα όχι, αλλά τη θεωρία κατέληξαν να την ταυτίζουν με τα επτά ή δώδεκα “απλά μαθήματα”. Οι άλλοι; Αυτοί, δέσμιοι ακόμη της αόριστης και καταστροφικής ιδεολογίας του ευρωκομμουνισμού και του ασαφούς ευρωπαϊσμού, δεν ασχολούνται με θέματα “στρατηγικής”. Δεν διδάχτηκαν από την κατάντια των πρωτεργατών, Ισπανών, Ιταλών και Γάλλων. Ο πάγιος τακτικισμός τούς οδήγησε πρόσφατα στη μεγαλοφυή ιδέα να διεμβολίσουν το ΠΑΣΟΚ με την ευκαιρία των δημοτικών εκλογών! (Δεν αναφέρομαι στους πολύ ανανεωτικούς, που άραξαν ήδη στις παρυφές του ΠΑΣΟΚ). Τέλος, η ριζοσπαστική αριστερά; Οι χιλιάδες παλαιοί και νέοι αγωνιστές που είναι πάντοτε παρόντες στους κοινωνικούς αγώνες; Η πολυδιασπαμένη ριζοσπαστική αριστερά δεν μπόρεσε, παρά τα όποια βήματα, να κατανοήσει ότι το μέλλον του ελληνικού και του παγκόσμιου επαναστατικού κινήματος δεν βρίσκεται στην επιστροφή στον Στάλιν, στον Τρότσκι και στον Μάο, αλλά στη δημιουργική – διαλεκτική υπέρβαση του παρελθόντος, που σημαίνει: Κριτική αποτίμηση, ανάκτηση του επιστημονικού κεκτημένου του μαρξισμού, δημιουργική ανάπτυξή του, ώστε να ανταποκρίνεται στις συνθήκες της εποχής μας, και ταυτόχρονα θεωρητική και πρακτική αξιοποίηση της πείρας του παγκόσμιου εργατικού κινήματος – θετικής και αρνητικής.
Ο εικοστός αιώνας των μεγάλων επαναστάσεων, των πλανητικών αισιόδοξων προοπτικών, των μεγάλων καταρρεύσεων και της μεγάλης απογοήτευσης έληξε. Μπήκαμε στον 21ο αιώνα. Και προφανώς δεν πρόκειται απλώς για χρονολογία. Έχουν κατανοήσει οι “ηγεσίες” μας το μέγεθος της καταστροφής; Ο εικοστός αιώνας έληξε με την κατάρρευση του σοσιαλιστικού στρατοπέδου. Οι ιδεολόγοι τού (επί του παρόντος) νικηφόρου καπιταλισμού, βιάστηκαν να μας βεβαιώσουν για το τέλος των ιδεολογιών, για το τέλος της Ιστορίας και για την αιώνια καπιταλιστική ειρήνη που θα μετέτρεπε τον άνθρωπο σε πειθήνιο παραγωγικό – καταναλωτικό δίποδο.
Η Ιστορία τους διέψευσε! Σήμερα ζούμε την εποχή των νέων ιμπεριαλιστικών πολέμων, αλλά η παντοκρατορία των ΗΠΑ οδεύει προς μια τραγική Δύση. (Επί του παρόντος έχουν την υπεροχή των καταστροφικών μοντέρνων οπλοστασίων). Ήδη οδεύουμε προς ένα πολυπολικό κόσμο: ΗΠΑ, Ρωσία, Κίνα, Λατινική Αμερική κ.λπ. Ο κόσμος αυτός δεν θα είναι ένας κόσμος ειρηνικού ανταγωνισμού. Θα είναι ένας κόσμος συγκρουσιακός και η πιθανότητα αυτοκαταστροφής του ανθρώπινου είδους δεν είναι πλέον μηδενική. (Μεταξύ άλλων, ο καπιταλισμός λεηλάτησε τα φυσικά αποθέματα. Οι πόλεμοι για ενεργειακά αποθέματα, νερό, πρώτες ύλες, τρόφιμα, είναι δυνατόν να καταλήξουν σε πυρηνικό ολοκαύτωμα).
Ελπίδα; Η αναγέννηση του εργατικού και του παγκόσμιου κομμουνιστικού κινήματος με στόχο μια παγκόσμια κομμουνιστική κοινωνία, η οποία δεν θα καταργήσει μόνο την εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο, αλλά ταυτόχρονα, λύνοντας τη βασική αντίθεση του καπιταλισμού, θα λύσει και την παράγωγη, αλλά δεσπόζουσα σήμερα: την αντίθεση ανθρώπου – φύσης, δημιουργώντας μια αξιοβίωτη κοινωνία θεμελιωμένη όχι μόνο στη βάση της κοινής κατοχής του κοινωνικού πλούτου, αλλά σε ένα σύνολο πνευματικών και ηθικών αξιών που θα σημαδεύουν το πέρασμα από τη βάρβαρη προϊστορία στην πραγματική ιστορία της ανθρωπότητας (Μαρξ).
Ουτοπία; Επί του παρόντος. Ουτοπία, αλλά και δυνατότητα που κυοφορείται στα σπλάχνα του σημερινού βάρβαρου κόσμου. Και η αριστερά; Οι πλανητικοί κίνδυνοι αλλά και οι νέες δυνατότητες καθορίζουν το ιλιγγιώδες μέγεθος των καθηκόντων της.
Να ελπίσουμε; Ναι, αλλά συν Αθηνά και χείρα κίνει! Και η ελληνική αριστερά; Θα μπορέσει να υπερβεί τη σημερινή της μιζέρια; Το γιατί και το πώς θα το συζητήσουμε μετά τις εκλογές.
Τώρα: Παρ’ όλα όσα αρνητικά, ψήφο στην αριστερά! Ούτε αποχή, ούτε λευκό. Ο καθένας ας ψηφίσει όποιον θεωρεί περισσότερο συνεπή, αναλαμβάνοντας τις ευθύνες της επιλογής του.
Μετά τις εκλογές: Αν θέλουμε να μην μείνουμε νεκρά κατάλοιπα ενός ηρωικού και τραγικού παρελθόντος, τα οποία θα σαρώσει ενδεχομένως κάποιο κύμα ενός νέου κινήματος, ας σκεφτούμε: Οι διαφορές είναι αναπόφευκτες! Υπάρχει όμως μια αντικειμενική πραγματικότητα και μια αλήθεια που της αντιστοιχεί.
Θα επιχειρήσουμε να την αναζητήσουμε μέσα από την κοινή δράση και τη θεωρητική συζήτηση; Επί του παρόντος, ας σταματήσει τουλάχιστον το αμοιβαίο “θάψιμο”. Ας αντιπαρατεθούμε, σκληρά έστω, αλλά με όρους πολιτικής.
Εδώ θα είμαστε και μετά τις εκλογές.
Σάββατο, 26 Ιουνίου 2010
Ευρύ Λαϊκό Μέτωπο Σωτηρίας
Του Ευτύχη Μπιτσάκη
Η Ελλάδα, χώρα υπό κηδεμονία, με «κυβέρνηση» εντολοδόχο της Ε.Ε. και του ΔΝΤ. Ελλάδα, Νομαρχία της Ε.Ε. των πολυεθνικών. Πώς επιχειρεί λοιπόν το ΠΑΣΟΚ να αντιμετωπίσει τη χρεοκοπία;
Γνωστό: Με την περικοπή των μισθών και των συντάξεων, με περιστολή των εργασιακών δικαιωμάτων. Με διάλυση του ασφαλιστικού. Με περικοπή των δαπανών για την υγεία, την παιδεία κλπ. Ανεξέλεγκτες απολύσεις (τι θα γίνουν οι άνεργοι και οι απολυμένοι;). Με ξεπούλημα του ό,τι απέμεινε από τον κρατικό τομέα της οικονομίας. Έτσι θα υπάρξει – λέει – ανάκαμψη! Μόνο ηλίθιοι θα ήταν δυνατόν να τους πιστέψουν. Επειδή δεν χρειάζεται να είναι κανείς οικονομολόγος για να προβλέψει την ακόλουθη αιτιακή αλυσίδα: μείωση των εισοδημάτων των εργαζομένων >> νέκρωση της αγοράς >> χρεοκοπία επιχειρήσεων >> πτωτική αντί για ανοδική τάση της οικονομίας >> αδυναμία πληρωμής του δημόσιου χρέους >> νέα δάνεια, διεύρυνση του φαύλου κύκλου >> χρεοκοπία!
Η χρεοκοπία ήταν αναπόφευκτη; Από τους οικονομολόγους έχουν προταθεί μια σειρά μέτρα με τα οποία θα αντιμετωπιζόταν η κρίση: εσωτερικός δανεισμός, φορολογία του περισσεύματος των τραπεζών, φορολογία των 500 δισ. που διακινούνται ετησίως μέσω οφσόρ. Συνολικά, φορολογία του μεγάλου κεφαλαίου και εκκλησίας, πάταξη της φοροδιαφυγής. Γιατί λοιπόν η κυβέρνηση να αποδομήσει το λεγόμενο «κράτος πρόνοιας»; Επειδή αυτή είναι η λογική της αντιμετώπισης της κρίσης από τη σκοπιά της αστικής τάξης, της EE και του ΔΝΤ.
Λοιπόν, εργασιακός μεσαίωνας; Όχι ακριβώς! Ούτε επιστροφή στην εποχή του Ντίκενς. Τότε, ο αναδυόμενος καπιταλισμός ασκούσε, μέσα από μια διαδικασία νέων μορφών βαρβαρότητας, μια «προδοτική» (με τις αντινομίες της) ιστορική λειτουργία. Σήμερα, η νεκρή εργατική δύναμη, το κεφάλαιο, τείνει να καθυποτάξει ολοκληρωτικά τη ζωντανή εργατική δύναμη, αρνούμενο ό,τι θετικό είχε κάποτε δημιουργήσει. Σήμερα ο καπιταλισμός, αγγίζοντας τα ιστορικά του όρια, αποτελεί πλέον κίνδυνο για την ίδια την επιβίωση της ανθρωπότητας. Ο τρίτος παγκόσμιος πόλεμος συνεχίζεται, και η πυρηνική καταστροφή παραμένει η ενδεχόμενη «κάθαρση» της τραγωδίας. Λοιπόν: τώρα τι; Η οργή έχει ξεχειλίσει. Το βλέπουμε παντού, όπως βλέπουμε και τα πρώτα σημάδια από την εμφάνιση ενός πολύμορφου και αντιφατικού κινήματος διαμαρτυρίας. Το «αυθόρμητο» είναι η πρώτη και αναγκαία «στιγμή» για την ανατροπή αυτού που υπάρχει. Ωστόσο πολλοί θεωρούντο κινήματα, μοναδική και επαρκή δύναμη ανατροπής. Αλλά το κίνημα, για να γίνει αποτελεσματικό, χρειάζεται πρόγραμμα τακτικών και στρατηγικών στόχων.
Πρώτος στόχος: Να ανατραπεί συνολικά η καταστροφική κυβερνητική πολιτική. Να ακυρωθεί το πρόγραμμα «σταθερότητας». Να πεταχτεί στα σκουπίδια το αντισυνταγματικό «μνημόνιο». Να μη σαρωθούν οι κατακτήσεις των εργαζομένων. Αλλά οι δανειστές, οι «προστάτες» και κερδοσκόποι, απαιτούν τα «λεφτά τους». Τι κάνουμε λοιπόν;
Οικονομολόγοι προτείνουν παύση πληρωμών και αναδιάρθρωση του χρέους. Αυτό όμως, κατά τη γνώμη τους, θα οδηγήσει στην κατάρρευση των τραπεζών. Ανάγκη λοιπόν να τεθούν οι τράπεζες υπό δημόσιο έλεγχο και να λειτουργήσουν ως μοχλός οικονομικής αναδιάρθρωσης.
Παύση λοιπόν πληρωμών. Πώς; Και αρκεί; Άλλη, ριζοσπαστική πρόταση: έξοδος από το ευρώ. Ευκταίον και επιθυμητόν! Τι συνέπειες όμως θα έχει μια τέτοια κίνηση για το εισόδημα των εργαζομένων και συνολικά για την οικονομία; Αυτό απαιτεί συγκεκριμένη τεκμηρίωση. Ακόμα: έξοδος από την EE. Είναι όμως βιώσιμη η οικονομία έξω από την Ευρώπη των πολυεθνικών; Και εδώ το σύνθημα δεν αρκεί. Τι λένε οικονομολόγοι και πολιτικοί; Ειδικά για την EE: Πριν από τη δικτατορία, η ΕΟΚ είχε χαρακτηριστεί από την ΕΛΑ «λάκκος των λεόντων». Ισχύει ο χαρακτηρισμός και για την EE; Χρόνια οι ευρωπαϊστές μας υποστηρίζουν ότι η EE μπορεί να μετασχηματισθεί σε «Ευρώπη των Λαών». Με ποιο τρόπο; Το σύνθημα παραμένει λόγος κενός, και συνδέεται με την τύχη της μακάρια τη λήξει ευρωκομμουνιστικής αυταπάτης.
Από την αντίθετη πλευρά, ΚΚΕ και εξωκοινοβουλευτική Αριστερά υποστηρίζουν την έξοδο από την EE. Ευκταίον! Αλλά πώς; Η ελληνική οικονομία είναι βιώσιμη έξω από την EE; Συγκεκριμένη, επιστημονικά θεμελιωμένη απάντηση δεν έχει δοθεί.
Υπάρχει όμως και τρίτη μειοψηφική πρόταση την οποία υποστηρίζει και η ταπεινότητα μου χρόνια τώρα (ή π.χ. το βιβλίο μου «Γονίδια του Μέλλοντος»). Το Ευρωπαϊκό κεφάλαιο, παρά τις αντιφάσεις και τους εσωτερικούς ανταγωνισμούς, παραμένει ενωμένο. Λοιπόν, στην Ευρώπη του κεφαλαίου πρέπει να αντιπαρατεθεί το εργατικό και το κομμουνιστικό κίνημα, με στρατηγικό στόχο τις Ενωμένες Σοσιαλιστικές Δημοκρατίες της Ευρώπης. Ουτοπία; Όχι! Στρατηγικός στόχος, ο μόνος ρεαλιστικά προς το συμφέρον των εργαζομένων και εφικτός, αν η Αριστερά μπορέσει να αναγεννηθεί μέσα από τα ερείπια. Ενωμένη Ευρώπη μπορεί να είναι μόνο η σοσιαλιστική (Λένιν).
Λοιπόν: Κίνημα ή κόμμα; Κίνημα, ναι! Κόμμα, αναγκαίο κακό αλλά αναγκαίο!
Ας αγωνιστούμε λοιπόν για μια διαλεκτική σύνθεση: ενότητα στα πλαίσια της διαφοράς (['Ενγκελς] Χέγκελς, Λένιν). Ειπώθηκε προχθές: το ΚΚΕ δημιούργησε το ΕΑΜ, αλλά και το ΕΑΜ ανέδειξε το ΚΚΕ σε μεγάλο κόμμα της κοινωνίας. Διαλεκτική στην πράξη!
Νέο ΕΑΜ; Λέγεται και αυτό! Στην κατοχή ο αγώνας ήταν βασικά εθνικοαπελευθερωτικός και ταυτόχρονα ταξικός. Σήμερα όμως είναι καθαρά ταξικός και η ελληνική αστική τάξη αποτελεί μέρος της παγκόσμιας καπιταλιστικής που πρέπει να ανατραπεί.
Συνεπώς: Ευρύ Λαϊκό Μέτωπο Σωτηρίας, όπου έχουν θέση όλοι οι «κολασμένοι της γης», αριστεροί και βάση του ΠΑΣΟΚ. Και τα κόμματα της Αριστεράς; Θα υπερβούν την ιστορία τους;
Σήμερα αναγράφεται μια νέα ιστορική ευκαιρία. «Τριςεξαμαρτείν»;
Εφημερίδα: Δρόμος της αριστεράς, φύλλο19, , 26 Ιουνίου 2010
Σάββατο, 8 Μαΐου 2010
Η ελληνική νομαρχία
Οι έμποροι φωνάζουν για αγορές
Οι άνεργοι πεινούσαν. Τώρα
πεινάνε κι όσοι εργάζονται
Τα χέρια που ήταν σταυρωμένα,
σαλεύουν πάλι.
Φτιάχνουν οβίδες.
Μπέρτολτ Μπρεχτ
Πολλοί μιλούσαν για τον ερχομό του Μεσαίωνα! Ήτανε, λέει, αριστεριστές! Τώρα θα πεινάσουν και αυτοί που εργάζονται! Ήταν αναπόφευκτη η καταστροφή;
Το ΔΝΤ, κατά τον κληρονομικώ δικαίω πρωθυπουργό, ήταν μονόδρομος! Να τον πιστέψουμε; Αν δεν ήξερε την κατάσταση, όταν ο Καραμανλής, έξυπνα φερόμενος για μοναδική ίσως φορά στη ζωή του, του παραχώρησε την εξουσία, τότε θα έπρεπε να πάει σπίτι του. Όμως, αν δεν ήξερε ο ίδιος, ήξεραν οι σύμβουλοί του -Έλληνες και ξένοι. Έλεγε λοιπόν: «Υπάρχουν λεφτά!». Και όταν φάνηκε γυμνή η αλήθεια, αντί να δει τι θα ήταν δυνατόν να περισωθεί, βγήκε στα κεραμίδια: Η χώρα είναι σε κώμα! Είναι στην εντατική! Τιτανικός! Κινδυνεύει να απολέσει μέρος της εθνικής ανεξαρτησίας της! Επί Γεωργίου Παπανδρέου του Α’, πριν από 65 χρόνια, η χώρα ετέθη υπό καθεστώς υποτέλειας. Επί Γεωργίου Παπανδρέου του Β’, υποβαθμίστηκε σε νομαρχία της Ε.Ε.
Ήταν, όμως, μονόδρομος η κατολίσθηση προς το ΔΝΤ; Ας το συζητήσουμε. Ας δεχτούμε ότι ο Παπανδρέου γνώριζε την κατάσταση: Αντί, λοιπόν, να υπονομεύει τη χώρα με τις ιερεμιάδες του, έπρεπε, προτού ξεσπάσει η κρίση, να προλάβει να συνάψει δάνεια με τους κερδοσκόπους (που σεμνοπρεπώς αποκαλούνται Αγορές!) με λιγότερο καταστροφικούς όρους. Αλλά, σαστισμένος ή γνωρίζοντας τι κάνει, άνοιξε την όρεξη στα όρνεα και τους λύκους.
Μονόδρομος, λοιπόν, ο καιάδας του ΔΝΤ; Όχι! Η χώρα διαθέτει 300 δισ. ευρώ σε καταθέσεις. Θα μπορούσε, λοιπόν, η κυβέρνηση να εκδώσει ομόλογα με επιτόκιο, ας πούμε, 3,5%. Έτσι: Οι Έλληνες αγοραστές θα έπαιρναν επιτόκιο ανώτερο από το 2% που δίνουν οι καθεδρικοί του τζόγου. Το κράτος θα δανειζόταν με 3,5% αντί για 6% ή 7%. Το χρήμα θα έμενε στον τόπο και η χώρα δεν θα έχανε «μέρος της εθνικής της ανεξαρτησίας». Άλλη επιλογή: Επαναδιαπραγμάτευση του χρέους, στάση πληρωμών. Αλλά τότε, λέει, η περήφανη Ελλάδα της Ολυμπιάδας, θα ταπεινωνόταν! Θα χάναμε την εκτίμηση των συμμάχων μας!
Εν τέλει: Η Ελλάδα δεν έχει κυβέρνηση. Η κυβέρνηση εδρεύει στις Βρυξέλλες και συνομιλεί με την Ουάσιγκτον. Αυτό που έγινε αποτελεί πράξη εθνικής προδοσίας. Και αυτό που έγινε, έγινε συνειδητά: Για να ποδοπατηθούν δικαιώματα κεκτημένα με αγώνα. Να εκποιηθεί ο κρατικός τομέας της οικονομίας. Να μπουν οι ξένοι «επενδυτές» να αρπάξουν ό,τι μένει από τον πλούτο της χώρας. Αυτή είναι η λογική του καπιταλισμού! Και η Ελλάδα έγινε πειραματόζωο συνολικά και, ειδικότερα, δούρειος ίππος για να πατήσει πόδι το ΔΝΤ στη λεγόμενη Ε.Ε.
Λοιπόν: Ελλάδα, Νομαρχία της Ε.Ε. Ας μη βιαστούμε, όμως, να φανταστούμε ότι είμαστε υπό ξένη κατοχή. Όπως το 1944 και όπως το 1967, οι ιμπεριαλιστές δεν ήλθαν εδώ σαν ξένοι κατακτητές! Ήταν προσκεκλημένοι της «ηγέτιδος» τάξης μας. Από «κοινού συμφέροντος ορμώμενοι» ξένοι και αστική τάξη, τσάκισαν τότε το ΕΑΜικό κίνημα. Αργότερα, την ανερχόμενη Αριστερά. Τότε, αλλά προπαντός σήμερα, ο αγώνας της εργατικής τάξης και συνολικά των υποτελών στρωμάτων, ήταν και είναι ταξικός! Ας αφήσουν, λοιπόν, οι «αρμόδιοι» τις εκκλήσεις για εθνική ομοψυχία, για νέο πατριωτισμό κ.λπ. Σήμερα, από τη μια όχθη είναι η Ν.Δ. και το ΠΑΣΟΚ. Από την άλλη, τα θύματα της πολιτικής τους.
Τι περιμένει, λοιπόν, η Αριστερά; Η κρίση δεν οδηγεί «νομοτελειακά» στην Επανάσταση. Μπορεί να σέρνεται και να σαπίζει (Για τους «ασυμβίβαστους» του Περισσού, αυτά δεν τα λέω εγώ, τα λέει ο Λένιν). Μπροστά σε μια διηρημένη Αριστερά, χωρίς στρατηγική διεξόδου, οι «μάζες» στρέφονται προς τον αντιδραστικό εθνικισμό και τον αντιδραστικό αντιιμπεριαλισμό. Στο τέλος, προς τον νεοφασισμό. Αυτά τα είδαμε στη δεκαετία του ’30. Λοιπόν: Κοινή δράση. Μέτωπο αντίστασης. Και στρατηγική με τελικό στόχο τον σοσιαλισμό. Και η Ευρώπη; Ενωμένη Ευρώπη, ως Ένωση Σοσιαλιστικών Δημοκρατιών.
* Σημείωση: Το άρθρο του κ. Μπιτσάκη γράφτηκε πριν από τις κινητοποιήσεις της Τετάρτης, 5/5, και έτσι το ύφος -όπως ο ίδιος μας διαμήνυσε- δεν είναι ανάλογο με όσα εξελίχθηκαν εκείνη την ημέρα
Εφημερίδα: Δρόμος της αριστεράς, φύλλο 12, , 8 Μαΐου 2010
Τετάρτη, 3 Μαρτίου 2010
Κατεβαίνοντας τον Αχέροντα
Παλαιότερα, σε άρθρο μου στην «Ε», είχα χρησιμοποιήσει τον ίδιο τίτλο για να χαρακτηρίσω την πορεία της ελληνικής οικονομίας.
Στο διάστημα που πέρασε, και με επιταχυνόμενη πορεία, οδηγούμαστε προς την Αχερουσία. Παγκόσμια κρίση: αλλά μέσα στη γενικότερη κρίση, η Ελλάδα έχει και τις δικές της τοπικές ιδιομορφίες. Δηλαδή: Παρακμή της αγροτικής οικονομίας. Αποβιομηχάνιση. Δημόσιο χρέος 113% του ΑΕΠ. Δανεισμός με επαχθείς όρους. Αδεια ταμεία. Πρώτοι σε ποσοστό φτώχειας στην «Ευρώπη των 27». Η κυβέρνηση της Ν.Δ. κοιμόταν ύπνο βαθύ. Η σημερινή με σπασμωδικά μέτρα επιχειρεί να αντιμετωπίσει την κρίση. Αλλά στρατηγική εξόδου προς μια βιώσιμη και αξιοβίωτη κοινωνία δεν έχει επεξεργαστεί ούτε η Ν.Δ. ούτε, δυστυχώς, η κατακερματισμένη Αριστερά.
Πώς φτάσαμε λοιπόν εδώ; Σε ένα πρώτο επίπεδο εμπειρικών διαπιστώσεων, θα σημειώναμε τη διασπάθιση του δημόσιου πλούτου: Ολυμπιάδα, 3,5 τρισ. δραχμές, έργα βιτρίνας, δρόμοι, γραφειοκρατία, βουλευτές, δημοσιογράφοι, επιτροπές, σύμβουλοι κ.λπ. κ.λπ. Μερικά στοιχεία από τον Τύπο: βουλευτές, 16ο μισθό + συνεργάτες, σύμβουλοι, κ.λπ. Επιτροπές ων ουκ έστιν αριθμός: Τι στοιχίζουν και τι παράγουν; Κρατική τηλεόραση: Μισθοί 324.000, 218.976, 176.000 ευρώ κ.0.κ. Μια λαϊκίζουσα εκπομπή, 65.000 ευρώ και ο έχων την εκπομπή, 16.000 ευρώ κάθε Σάββατο. Προσθέστε τα golden boys, τους επικεφαλής οργανισμών κ.λπ. και βρείτε άκρη. Και μέχρι σήμερα δεν υπήρξε εισαγγελέας να παρέμβει. Από την άλλη, 20% του πληθυσμού κάτω από το όριο φτώχειας και ο αρμόδιος της Ε.Ε. έχει το θράσος να μας πει ότι 720 ευρώ αρκούν για αξιοπρεπή διαβίωση. Κρίση και σήψη: Χρηματιστήριο, Ομόλογα, Vodafone, Ζίμενς, Βατοπέδιο, Τοπλού, Χριστιανικά ήθη. «Η Ελλάδα ταξιδεύει»!
Τα προηγούμενα είναι κάτι από αυτό που απλώς φαίνεται. Επειδή η ελληνική ιδιομορφία καθορίστηκε από βαθύτερα αίτια, που σωρευτικά κατέληξαν στη σημερινή κατάσταση. Συγκεκριμένα: Ποια ήταν η στρατηγική της άρχουσας τάξης μετά τον πόλεμο; Μια απρογραμμάτιστη, περιστασιακή «ανάπτυξη», που δεν επρόκειτο να οδηγήσει σε μια κλασική αστική κοινωνία: Η ημιορεινή και ορεινή οικονομία είχε καταστραφεί από τον εμφύλιο. Οι εσωτερικοί πρόσφυγες είχαν εγκαταλειφθεί στη μοίρα τους, το καρκίνωμα της Αθήνας και των άλλων πόλεων γενικευόταν, με συνέπεια την κυριαρχία του παρασιτισμού σε βάρους της υλικής παραγωγής. Ταυτόχρονα: «Ανάπτυξη» μέσω του τουρισμού, «να γίνει η Ελλάδα ένα απέραντο ξενοδοχείο» (Σεφέρης). Ανεργία και παρισιτισμός: Μόνο σε μια πιτσαρία, στο Παγκράτι, 14 μηχανάκια delivery, δηλαδή 14 νέοι, αντί για παραγωγική απασχόληση, κουβαλούν κάθε βράδυ πίτσα (άλλο σύμβολο της ελληνικής αθλιότητας) στα διαμερίσματα-θήκες του κλεινού άστεως. Εντέλει: Τι ποιότητα ζωής και τι νόημα ζωής μπορεί να υπάρξει στις πόλεις των άθλιων διαμερισμάτων-τάφων, της μοναξιάς, της κυριαρχίας του χυδαίου αστικο-λαϊκού «πολιτισμού»;
Συνολικά οι πιο επικερδείς τομείς της ελληνικής οικονομίας έχουν ως επί το πλείστον παραδοθεί στο ξένο κεφάλαιο, από τη βιομηχανία, μέχρι τις βιομηχανίες τροφίμων και το εμπόριο τροφίμων. Και οι αγρότες; Τιμή λαδιού στην παραγωγή, 1,80 ευρώ. Στα σουπερμάρκετ 6 ευρώ. Παρόμοια και τα άλλα αγροτικά προϊόντα. Ποιος θα καθαρίσει την κόπρο του Αυγείου στη διακίνηση των αγροτικών προϊόντων, προς όφελος και των αγροτών και των κατοίκων της πόλεως; Εν τω μεταξύ η αγροτιά πεθαίνει και οι νέοι μεταναστεύουν στις πόλεις, ελπίζοντας τι; Η Ελλάδα είναι μια χώρα σε παρακμή. Η υλική παραγωγή αντιπροσωπεύει μόλις το 15% του εθνικού προϊόντος. Στη γεωργία, στην αλιεία και στη δασοκομία απασχολείται συνολικά μόλις το 12% του ενεργού πληθυσμού. Ο παρασιτισμός έχει γίνει κύριο χαρακτηριστικό της οικονομίας «μας». Είναι λοιπόν τυχαίο ότι το δημόσιο έλλειμμα ανέρχεται στο 12,7% του ΑΕΠ και ότι το δημόσιο χρέος ανήλθε στο 113% του ΑΕΠ;
Τι κάνει λοιπόν η σημερινή κυβέρνηση; Η κατάσταση είναι πράγματι τραγική. Ομως: Για τις τράπεζες βρέθηκαν 28 δισ. Για να σταματήσουν τα μπλόκα των αγροτών δεν βρίσκεται 1 δισ. Και γιατί τα 28 δισ. να δοθούν στις τράπεζες και όχι στους οφειλέτες, να γλιτώσουν και αυτοί, να γεμίσουν και τα ταμεία των καθ' όλα συμπαθών καθεδρικών του τζόγου; Δεν το σκέφτηκαν οι «αρμόδιοι»; Προφανώς το σκέφτηκαν. Ομως η ταξική τους όραση, εγγενώς πάσχουσα από δαλτωνισμό, έβλεπε μόνο τις τράπεζες. Συνολικά: Σκληρή ταξική πολιτική για την αντιμετώπιση της κρίσης. Αλλά αρμόδιος φρόντισε να μας καθησυχάσει, δηλώνοντας ότι παρά την κρίση τα κέρδη των τραπεζών δεν πρόκειται να μειωθούν. Κι επειδή, κατά τον κύριο Λοβέρδο, «δεν υπάρχει σάλιο», πρέπει να περικοπούν μισθοί, συντάξεις, επιδόματα, να ζήσουν οι συνταξιούχοι με 350 ευρώ και οι νέοι, απόφοιτοι Λυκείου, ΤΕΙ, ΑΕΙ, με 700, αν είναι τυχεροί! Και οι χρυσοκάνθαροι της Κομισιόν να μας συμπεριφέρονται σαν γκαουλάιτερ, να μας θεωρούν αναξιόπιστους, να ζητούν ακριβή στοιχεία, να είμαστε υπό επιτήρηση, να μας απειλούν με το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο και να χαράσσουν «οδικό χάρτη» δίνοντας προθεσμία 4 μηνών. Η «ελληνική νομαρχία» δεν μπορεί να έχει τη δική της δημοσιονομική πολιτική. Ως «νομαρχία» υπόκειται στις εντολές της Κομισιόν και της Ευρωπαϊκής Τράπεζας. Η ελληνική οικονομία δεν είναι βιώσιμη. Λοιπόν: περικοπή μισθών και συντάξεων, ξεπούλημα παλαιότερα του ΟΤΕ, της Ολυμπιακής κ.λπ., πρόσφατα του λιμανιού του Πειραιά κι έπεται συνέχεια. Ετσι, ενώ υποθηκεύεται το μέλλον, η κυβέρνηση αντιμετωπίζει την κρίση σαν κακός λογιστής. Δάνεια επί δανείων και διεύρυνση του φαύλου κύκλου.
Ποια προοπτική διαγράφεται λοιπόν για έξοδο από την κρίση; Οπως παντού και πάντοτε, στις χώρες όπου κυβερνά ο Μολώχ του κεφαλαίου, η κρίση θα έχει συνέπεια μια τεράστια ανακατανομή του κοινωνικού πλούτου σε βάρος των μισθωτών, των αγροτών και των μικρομεσαίων. Ειδικά για τους αγρότες: Να ξεριζωθούν. Να γίνουν και αυτοί προλετάριοι, άνεργοι, γκαρσόνια, πλασιέ. Να εισάγουμε μήλα, αχλάδια, πατάτες, βολβούς από το Μαρόκο (!), παπούτσια, ρούχα, ηλεκτρονικά. Να εισάγουμε σχεδόν τα πάντα! Και το εμπορικό ισοζύγιο; Γενειοφόρε προφήτη Μαρξ, κάτι ήξερες προβλέποντας ότι ο καπιταλισμός καταστρέφει χάριν του κέρδους και τις δύο μόνιμες πηγές του πλούτου: τη γη και τους ανθρώπους. Σε μας, και από ανικανότητα.
Τι θα πρέπει να γίνει; Να υπάρξει μια μακρόπνοη στρατηγική ανασυγκρότησης της παραγωγικής βάσης της χώρας, προς μια κατεύθυνση βιώσιμης και αξιοβίωτης οικονομίας και κοινωνικής συμβίωσης. Που θα σήμαινε μεταξύ άλλων: Πρόγραμμα και κίνητρα για την ανασυγκρότηση της αγροτικής οικονομίας. Κίνητρα για να ξαναζωντανέψουν τα χωριά με επιστροφή κατοίκων από τις πόλεις και κίνητρα για μόνιμη εγκατάσταση μεταναστών στα χωριά. (Οι εθνοκάπηλοι ας μη φοβηθούν ότι θα μολυνθεί η καθαρότητα της φυλής. Στον πρώιμο Μεσαίωνα οι Σλάβοι είχαν φτάσει μέχρι τον Ταΰγετο. Τα τοπωνύμια σε όλη την Ελλάδα, σλαβικά, αρβανίτικα κ.λπ., ήταν αψευδείς σχετικοί μάρτυρες, προτού τα σβήσουν οι εθνικόφρονες κυβερνήσεις.) Ταυτόχρονα: Δάνεια και επιχορηγήσεις μόνο στις μικρές πόλεις και στην ύπαιθρο, για αναπτυξιακούς σκοπούς, στο πλαίσιο μιας συστηματικής αποκέντρωσης. Ταυτόχρονα: Ανάκτηση από το κράτος κερδοφόρων επιχειρήσεων, όπως ο ΟΤΕ, τα λιμάνια, βιομηχανίες κ.λπ. Αγροτική πολιτική που θα στοχεύει στην κατά το δυνατόν εξάλειψη των μονοκαλλιεργειών, που προοπτικά καταστρέφουν τη γονιμότητα των εδαφών και οδηγούν στην οικολογική καταστροφή. Παιδεία που δεν θα υποβαθμίζεται, σε εκπαίδευση, δωρεάν υγεία κ.λπ., κ.λπ.
Ποιος θα τα κάνει όμως αυτά και πολλά άλλα, που δεν είναι βέβαια «σοσιαλισμός»; Να ελπίσουμε ότι η Ν.Δ. θα απαλλαγεί από το «ταξικό δέρμα» της; Οτι το ΠΑΣΟΚ θα ανακόψει τη νεο-φιλελεύθερη κατολίσθησή του; Οτι η Αριστερά θα σταματήσει τον εμφύλιο και θα καταστεί κοινωνική πρωτοπορία και όχι συμπλήρωμα σε νεο-φιλελεύθερες κυβερνήσεις; Στον πάτο του κουτιού της Πανδώρας υπήρχε πάντα -έτσι λέει ο μύθος- η Ελπίδα. Αλλά: «Συν Αθηνά και χείρα κίνει», και όχι μόνο για το μεροκάματο και την τιμή του λαδιού.
Ελευθεροτυπία, Τετάρτη 3 Μαρτίου 2010
Σάββατο, 20 Φεβρουαρίου 2010
Ζητούμενο η υπέρβαση
Στην κλίνη του Προκρούστη
Η Ελλάδα οδηγείται στην καταστροφή. Δεν ξέρουμε ποια μορφή θα πάρει η αναπόφευκτη πλέον χρεοκοπία. Τι κάνουν, λοιπόν, οι ηγεσίες των δύο αστικών κομμάτων; Αντιμετωπίζουν την καταστροφή σαν φυσικό φαινόμενο για το οποίο κανείς δεν ευθύνεται και, όταν τύχει να μιλούν για ευθύνες, για όλα ένοχος είναι ο άλλος. Και πώς αντιδρούν στο «μονόδρομο» παρά τις φραστικές διαφορές τους; Εκποιώντας το συσσωρευμένο κοινωνικό πλούτο, δεχόμενοι τη μεμονωμένη εθνική ανεξαρτησία, δεχόμενοι, ως «κυβέρνηση», το ρόλο υπαλλήλων, των υπαλλήλων του ΔΝΤ.
Ήτανε όμως αναπόφευκτη η καταστροφή;
Είναι χαρακτηριστικό ότι κανείς «αρμόδιος» δεν τολμά να αναζητήσει τα αίτια της χρεοκοπίας. Κατά τον αξιότιμο αντιπρόεδρο της κυβέρνησης των γραικύλων, «όλοι μαζί τα φάγαμε»! Πρώτον, δεν «τα φάγαμε». Τα φάγατε. Και προπαντός: H χρεοκοπία είναι κυρίως προϊόν της ρεμούλας; Τα αίτια της παρακμής της χώρας και της σημερινής χρεοκοπίας πρέπει να αναζητηθούν στη μορφή της καπιταλιστικής κοινωνίας μας, όπως αυτή διαμορφώθηκε μετά την «απελευθέρωση» και τον εμφύλιο. Καταστροφή μέρους της ορεινής και ημιορεινής οικονομίας. Συσσώρευση του μισού πληθυσμού στην πρωτεύουσα. Απρογραμμάτιστη, ληστρική εκβιομηχάνιση και, στη συνέχεια, αποβιομηχάνιση, διόγκωση (αναπόφευκτη) του παρασιτικού τομέα της οικονομίας. Υλική παραγωγή που αντιπροσωπεύει μόλις το 15% του ΑΕΠ. Η Ελλάδα είναι συνολικά μια χώρα σε παρακμή, με μη βιώσιμη οικονομία. Αυτή είναι η βασική, ιστορικά διαμορφωμένη αιτία της σημερινής κρίσης. Και πάνω σε αυτό το μη βιώσιμο έδαφος άνθισαν όλα τα άνθη του κακού, χάρη στην ανευθυνότητα και την ανικανότητα αλλά και στις σχέσεις υποτέλειας των εκάστοτε κυβερνήσεων: συντηρητικών ή «σοσιαλιστικών». Δηλαδή: Απρογραμμάτιστη «ανάπτυξη». Έργα βιτρίνας. Καταστροφική Ολυμπιάδα. Άχρηστοι, υπέρογκοι εξοπλισμοί (και οι σχετικές μίζες). Φαγοπότι στα υψηλά κλιμάκια, μισθοί των «χρυσοκάνθαρων» της τάξεως των 350, 200, 180 κ.λπ. χιλιάδων ευρώ. Συνέπεια: δάνεια επί δανείων, μέχρι που το δημόσιο χρέος έφτασε στα 345 δισ., ή στο 153% του ΑΕΠ.
Και τώρα τι; Μια κυβέρνηση με αίσθηση ευθύνης και με αξιοπρέπεια θα έπρεπε να αναζητήσει εγχώριες πηγές χρηματοδότησης, ώστε να αντιστραφεί η πορεία προς τη χρεοκοπία. Αντί γι’ αυτό, ο θλιβερός πρωθυπουργός ούρλιαζε προκαταβολικά προς όλες τις κατευθύνσεις: Τιτανικός! Η χώρα βρίσκεται στην εντατική! Απωλέσαμε μέρος της εθνικής μας ανεξαρτησίας κ.λπ. Ο ίδιος ο πρωθυπουργός (και οι συν αυτώ) έδωσε το σύνθημα για να πέσουν πάνω μας τα όρνεα των «αγορών» (οι τοκογλύφοι) και του ΔΝΤ. Ανικανότητα ή εκτέλεση προδιαγεγραμμένου σχεδίου; Δυστυχώς το δεύτερο, σύμφωνα με τις γνωστές πρόσφατες αποκαλύψεις από αρμόδια χείλη!
Έτσι: Κυβέρνηση που εκτελεί τις εντολές της Τρόικας. Όπως γράφει ο κ. Σημίτης ψυχρά, ως άσχετος με το εθνικό έγκλημα, το δημόσιο χρέος μας, 345 δισ. ευρώ, είναι από το υψηλότερο της Ευρώπης. Κατά τον πρώην πρωθυπουργό, «η χώρα έχει εισέλθει σε καθοδική σπειροειδή πορεία την οποία δύσκολα θα ανατρέψει» (Καθημερινή, 07/4/11).
Φυσικά, δεν χρειάζεται να έχει υπάρξει κάποιος πρωθυπουργός, για να ανακαλύψει την ολοφάνερη αιτιακή αλυσίδα: μείωση εισοδημάτων 4 κρίση της αγοράς 4 πτώση της παραγωγής 4 ένταση της κρίσης 4 ύφεση 4 χρεοκοπία.
Τι κάνουμε, λοιπόν; Και ο κ. Σημίτης, που πρώτος εφάρμοσε στη χώρα μας την «πολιτική λιτότητας», είναι υπέρ της εκποίησης της κρατικής περιουσίας. Αλλά, ταυτόχρονα, υποστηρίζει ότι δεν είναι ρεαλιστικός ο στόχος να μαζευτούν τα 50 δισ. από την εκποίηση των πάντων μέχρι το 2015. Ας υποθέσουμε όμως ότι ο κ. Σημίτης θα διαψευστεί: ότι οι γραικύλοι θα μαζέψουν τα 50 δισ., ξεπουλώντας γη, μνημεία, βασικές κερδοφόρες επιχειρήσεις (ΔΕΗ, ΟΤΕ, λιμάνια κ.λπ.). Με το ξεπούλημα το χρέος θα μειωθεί –πάντα κατά τον κ. Σημίτη– κατά 20%. Και λοιπόν; Θα πουλάμε ό,τι υπάρχει για εκποίηση, για να πληρώνουμε τοκοχρεολύσια. Η ύφεση θα εντείνεται, και η χρεοκοπία θα είναι η κατάληξη μιας πολιτικής ανίκανων, εντολοδόχων και διεφθαρμένων πολιτικών μιας ανέκαθεν παρασιτικής, ξενόδουλης και εχθρικής απέναντι στο λαό αστικής τάξης.
Όμως η πορεία προς την καταστροφή ήταν μονόδρομος; Όπως έγραφα πριν από ένα χρόνο, πάλι στον Δρόμο, ο καιάδας του ΔΝΤ δεν ήταν νομοτελειακά αναπόφευκτος. Σημείωνα τότε ορισμένες δυνατότητες: Στη χώρα μας λιμνάζουν στις τράπεζες περίπου 300 δισ. ευρώ σε μικροκαταθέσεις. Θα μπορούσε, λοιπόν, η κυβέρνηση να εκδώσει ομόλογα με επιτόκιο, ας πούμε 3 ή 3,5%. Οι μικροκαταθέτες θα αγόραζαν ομόλογα, από τα οποία θα είχαν εισόδημα πολύ ανώτερο από το 1-2% που δίνουν οι καθεδρικοί του τζόγου. Το κράτος θα δανειζόταν με 3 ή 3%, αντί για 6 ή 7%, το χρήμα θα έμενε στον τόπο και η χώρα δεν θα έχανε μέρος της εθνικής ανεξαρτησίας της, δηλαδή δεν θα περνούσε σε καθεστώς υποτέλειας πιο ολοκληρωτικό απ’ ό,τι στην εποχή του Πιουριφόι. Αλλά δεν ήταν μόνον αυτή η δυνατότητα. Απ’ ό,τι γράφτηκε, αυτήν την περίοδο φυγαδεύτηκαν από πενόμενους συμπατριώτες μας περίπου 400 δισ. στο εξωτερικό. Το κεφάλαιο, ως γνωστόν, δεν γνωρίζει τις έννοιες «πατρίδα» και «ηθική». Όμως, αν η κυβέρνηση πρόσφερε στους φυγάδες ένα ελκυστικό επιτόκιο, μέρος από τα φυγαδευμένα κεφάλαια θα μπορούσε να «επαναπατρισθεί». Άλλη ιδέα: Κατά το διαπρεπή νομικό, καθηγητή Κώστα Μπέη, η κυβέρνηση θα έπρεπε να καλέσει όσους απέκτησαν εδώ εισοδήματα και τα έχουν καταθέσει σε ξένες τράπεζες και «οφ σορ» εταιρίες να τα επιστρέψουν ή να τα δηλώσουν σε τακτή προθεσμία. Όταν παρέλθει άπρακτη αυτή η προθεσμία, η Βουλή να κηρύξει διά νόμου τις καταθέσεις που κρύβονται στο εξωτερικό, προϊόν υπεξαίρεσης της εθνικής περιουσίας, να παραπέμψει τους δανειστές μας σ’ αυτή την περιουσία, για να ικανοποιηθούν από εκεί, και να κηρύξει τη χώρα μας ως «εφεξής» ελεύθερη από κάθε χρέος προς τους δανειστές μας (Ελευθεροτυπία, 01/06/11). Επίσης ο κ. Μπέης υπενθυμίζει ότι, αν η κυβέρνηση διεκδικούσε από τη Γερμανία τις πολεμικές επανορθώσεις και το αναγκαστικό δάνειο της κατοχής, οι οφειλές μαζί με τους τόκους «υπερεπαρκούν για την πλήρη εξόφληση των εκκρεμών χρεών της χώρας μας προς όλους τους διεθνείς δανειστές μας». Εδώ θα μπορούσε κανείς να προσθέσει και σειρά άλλων μέτρων: Περικοπή των άχρηστων πολεμικών δαπανών. Φορολόγηση του μεγάλου κεφαλαίου, των τραπεζών και της εκκλησίας. Περιστολή των κρατικών δαπανών όχι σε βάρος της υγείας και της παιδείας, αλλά σε βάρος των λυμαινόμενων του δημόσιου πλούτου.
Ποιος θα μπορούσε να ασκήσει μια τέτοια σωτήρια πολιτική; Η κυβέρνηση αυτών που συνειδητά μας έχουν ρίξει στον καιάδα του ΔΝΤ και στο καθεστώς της εθνικής αναξιοπρέπειας και υποτέλειας;
Ένα κίνημα αγανάκτησης γεννιέται αυθόρμητα αυτές τις ημέρες. Ποιο είναι το μέλλον του; Και τι κάνει η Αριστερά μας; Έχει συναίσθηση των ιστορικών ευθυνών της, ή θα χάσει και αυτή την τραγική «ευκαιρία»; Για αυτό, στον επόμενο Δρόμο. Επί του παρόντος: Να φύγει η κυβέρνηση των μειοδοτών και της νέας υποτέλειας.
Διήμερο ΝΑΡ για τα 90 χρόνια Οκτωβριανή Επανάσταση
Μέρος 1ο. Πολυτεχνείο, 10-11 Νοέμβρίου 2007.
Εισήγηση Ευτ. Μπιτσάκη
"Κινδυνεύουμε να χαθεί και η σημερινή ευκαιρία"
"Για να ανοίξει ο δρόμος για την ηγεμονία της Αριστεράς χρειάζεται μια διαλεκτική υπέρβαση της ιστορίας της. Ούτε εύκολος μηδενισμός, ούτε άκριτη προσκόλληση στο παρελθόν", τονίζει ο Ευτύχης Μπιτσάκης, μιλώντας στην "Αριστερά!".
Σε μια συνέντευξη ποταμό αναφέρεται στην ανάγκη ενότητας της Αριστεράς, στις χαμένες ευκαιρίες, αλλά και στα βαρίδια που κουβαλά από το παρελθόν και δεν την… αφήνουν να αποτελέσει τη διέξοδο, σημειώνοντας ότι "η Αριστερά δεν είναι σε θέση να προβάλει ένα πρόγραμμα διεξόδου, επειδή και η ίδια αποτελεί μέρος της κρίσης".
Αναφερόμενος στο ΣΥΡΙΖΑ, υπογραμμίζει ότι "το μέλλον θα δείξει αν, αποστρεφόμενος τις σειρήνες της ιστορικά χρεοκοπημένης σοσιαλδημοκρατίας, θα αποτελέσει ένα χώρο αντίστασης στο νεοφιλελευθερισμό" και σημειώνει με νόημα ότι καθήκον τις ριζοσπαστικής αριστεράς είναι να συμβάλλει στη αριστερά στροφή, τονίζοντας ότι "οι άνθρωποι δεν είναι πέτρες. Μέσα από την κοινή δράση οι "ρεφορμιστές" μπορούν να ξεπεράσουν τον εαυτό τους".
Τέλος, ο Ευτύχης Μπιτσάκης μιλά για το πλέγμα σεχταρισμού - οπορτουνισμού που διαπερνά την ελληνική Αριστερά, αλλά και για τη σημασία του ’89 για τους κομμουνιστές, με αφορμή τις φιέστες για τα 20 χρόνια από την πτώση του τείχους.
Να ξεκινήσουμε τη συζήτησή μας σχετικά με ένα ζήτημα επικαιρότητας. Γιορτάζουν την πτώση του τείχους και μαζί με αυτό την κατάρρευση του "υπαρκτού σοσιαλισμού". Ποια η σημασία του ’89 για τους κομμουνιστές, 20 χρόνια μετά;
Σήμερα μπορούμε να δούμε καθαρότερα και τις δύο όψεις του προβλήματος: Η πτώση του τείχους δεν συνέπεσε απλώς με την κατάρρευση του σοσιαλιστικού στρατοπέδου. Ήταν ένα από τα επεισόδιά της. Η κατάρρευση και η πτώση "απέδειξαν" έμπρακτα ότι οι κοινωνίες σοβιετικού τύπου δεν ήταν βιώσιμες. Το γιατί είναι μια μεγάλη ιστορία, η οποία δεν έχει μελετηθεί και απαντηθεί. (Μια πρώτη προσέγγιση επεχείρησα με το βιβλίο μου Ένα φάντασμα πλανιέται, το 1992). Ως προς τη δεύτερη όψη: Οι πολίτες των "σοσιαλιστικών χωρών" και, ειδικά, της Ανατολικής Γερμανίας δεν υπερασπίστηκαν τα καθεστώτα των χωρών τους. Δεν μπόρεσαν να πραγματοποιήσουν μια επανάσταση μέσα από την εκφυλισμένη μορφή του "κρατικού σοσιαλισμού". Τώρα απολαμβάνουν τα αγαθά του καπιταλιστικού παραδείσου: Από τη μία, η νεόπλουτη μαφία, από την άλλη, η ανεργία, η φτώχεια, η ηθική και κοινωνική κρίση, η μετανάστευση. Αλλά και η κάποια νοσταλγία, που εκφράζεται με τη φράση "πρώτα ήταν καλύτερα". Για μας σήμερα: Η πρώτη απόπειρα για το "άλμα στον ουρανό" απέτυχε. Να ετοιμαζόμαστε για τη δεύτερη. Επειδή ο σοσιαλισμός δεν είναι απλώς εφικτός και αναγκαίος, είναι όρος για την επιβίωση της ανθρωπότητας.
Έχετε τονίσει ότι μέχρι σήμερα η Αριστερά "δεν μπόρεσε να εμπνεύσει τα θύματα της αστικής πολιτικής" και ιδιαίτερα σε περίοδο βαθύτατης κρίσης. Μπορείτε να αναφερθείτε στο πρόβλημα αυτό;
Η κοινωνία μας βρίσκεται σε κρίση χωρίς, επί του παρόντος, να διαφαίνεται μια ορατή διέξοδος. Η Αριστερά δεν είναι σε θέση να προβάλει ένα πρόγραμμα διεξόδου, επειδή και η ίδια αποτελεί μέρος της κρίσης. Η Αριστερά, με τη θυσία χιλιάδων και χιλιάδων αγωνιστών, κατόρθωνε να κερδίζει μάχες. Θεωρητικά ανεπαρκής, κατόρθωνε να χάνει τους πολέμους: 1944, 1974, 2008. Η σημερινή ελληνική Αριστερά αποτελείται από θραύσματα που ανάγονται στην κατοχή, στον εμφύλιο και στη χούντα. Καμία από τις συνιστώσες της δεν μπόρεσε να υπερβεί, θεωρητικά και πρακτικά, τον εαυτό της. Βέβαια, δεν πρόκειται για εύκολη προσπάθεια. Μια ενότητα στρατηγικού χαρακτήρα είναι και σήμερα ανέφικτη. Όμως η κοινή δράση θα ήταν το λιγότερο που θα περίμενε κανείς. Και ως προς αυτό, η ευθύνη των καθοδηγητικών κέντρων είναι ιστορική. Όπως πάμε, κινδυνεύουμε να χαθεί και η σημερινή ευκαιρία.
Εσείς είχατε απευθύνει το 2007 ένα κείμενο στις εφημερίδες της Αριστεράς για κοινή δράση ("Αριστερά - Άλλη μια χαμένη ευκαιρία;"). Από τότε κύλησε αρκετό νερό στο αυλάκι χωρίς να υπάρξουν μεγάλες ανατροπές. Εντούτοις το εγχείρημα του ΣΥΡΙΖΑ και, πιο πρόσφατα, της ΑΝΤΑΡΣΥΑ δείχνουν πως το αίτημα για ενότητα κερδίζει έδαφος στο "λαό της Αριστεράς". Ποιος ο απολογισμός της Αριστεράς στο δίχρονο 2007-2009 και ιδιαίτερα των ενωτικών εγχειρημάτων της;
Το κείμενο εκείνο στάλθηκε στις εφημερίδες της Αριστεράς σε προεκλογική περίοδο. Τότε ήταν φανερό ότι δεν μπορούσε να υπάρξει ενότητα με στρατηγικούς στόχους. Όμως ήταν αναγκαία και θα έπρεπε να πραγματοποιηθεί μια μορφή συνεργασίας με βάση τρεις στόχους: τον αγώνα ενάντια στους πολέμους, ενάντια στη φτώχεια μέσα στον αυξανόμενο κοινωνικό πλούτο και ενάντια στο συστηματικά οικοδομούμενο κράτος καταστολής. Τι έγινε; Ο Ριζοσπάστης σιώπησε. Άλλες εφημερίδες δημοσίευσαν το κείμενο με τρόπο που φαίνεται να υιοθετούσαν μια τέτοια προοπτική. Αλλού γράφτηκαν απαξιωτικές κρίσεις ή ανόητοι συσχετισμοί. Φυσικά, στέλνοντας αυτό το κείμενο, δεν είχα αυταπάτες. Γιατί τότε το έστειλα; Επειδή, όπως σωστά σημείωσε η Εποχή, "κάποιος έπρεπε να τα πει". Τι έγινε έκτοτε; Ακινησία στο ΚΚΕ, στο χώρο του οποίου το πλέγμα σεχταρισμού-οπορτουνισμού αποτελεί μια τραγική τροχοπέδη. Το εγχείρημα του ΣΥΡΙΖΑ μπορεί να αποδειχτεί θετικό, αν το μόρφωμα αυτό ξεπεράσει την κρίση του, ώστε να αποτελέσει ένα ριζοσπαστικό κόμμα ή χώρο συνεργασίας πολιτικών δυνάμεων που θα δρα ως ενιαίο κόμμα, με αριστερή, αντινεοφιλελεύθερη κατεύθυνση. Αν αποτελέσει ένα χώρο αντίστασης στην καταστροφική πορεία της χώρας μας και ειδικά στο δικομματισμό.
Ποια είναι η εκτίμησή σας για το εγχείρημα του ΣΥΡΙΖΑ;
Ουσιαστικά, έχω απαντήσει στο ερώτημά σας. Το μέλλον θα δείξει αν ο ΣΥΡΙΖΑ, αποστρεφόμενος τις σειρήνες της ιστορικά χρεοκοπημένης σοσιαλδημοκρατίας, θα αποτελέσει ένα χώρο αντίστασης στο νεοφιλελευθερισμό. Ο ΣΥΡΙΖΑ δεν είναι κομμουνιστικό κόμμα (δεν είναι καν κόμμα). Όμως στο ΣΥΡΙΖΑ υπάρχει πλήθος κομμουνιστών, της γενιάς μου και νεότεροι. Και επειδή τίποτα δεν έχει τελεσίδικα κριθεί, η "ριζοσπαστική Αριστερά", αντί για να γίνεται Κασσάνδρα, ας δει πώς θα μπορούσε, μέσα από μια διαδικασία κοινής δράσης, να συμβάλει κι αυτή σε μια σαφέστερη αριστερή στροφή του ΣΥΡΙΖΑ. Όπως έχω κι αλλού τονίσει, οι άνθρωποι δεν είναι πέτρες. Μέσα από την κοινή δράση, οι "ρεφορμιστές" μπορούν να ξεπεράσουν τον εαυτό τους. Σε θέματα στρατηγικής και τακτικής, καλό θα είναι να ξαναδιαβάσουμε (ή να διαβάσουμε) τον Μαρξ, τον Λένιν, τον Τρότσκι, τον Μάο, τον Γκράμσι και όχι μόνο. Ως προς την ΑΝΤΑΡΣΥΑ: Αποτελεί ένα πρώτο, θετικό και ελπιδοφόρο βήμα για την ανασυγκρότηση της κατακερματισμένης ριζοσπαστικής Αριστεράς. Μια ελπίδα.
Η πολυδιάσπαση και ο εμφύλιος που υπάρχει μέσα στην Αριστερά πώς μπορεί να ερμηνευτεί; Γιατί υπάρχει; Μπορεί να ξεπεραστεί και πώς;
Ο "εμφύλιος" στην Αριστερά είναι συνέπεια των λαθών στρατηγικού χαρακτήρα, στα οποία αναφέρθηκα, των διαδοχικών διασπάσεων και της αδυναμίας όλων, χωρίς εξαίρεση, των οργανώσεων της Αριστεράς να υπερβούν, θεωρητικά και πρακτικά, την προϊστορία τους. Όμως η κατάσταση της Αριστεράς δεν ήταν, και δεν είναι, ανεξάρτητη από την ελληνική κοινωνική πραγματικότητα. Δηλαδή, από τις αλλοτριωτικές διεργασίες που λειτουργούν στα σπλάχνα της όψιμης και ιδιόμορφης καπιταλιστικής κοινωνίας μας, από τον αποπροσανατολισμό των λαϊκών στρωμάτων, από τη θεωρητική ανεπάρκεια της Αριστεράς και, κατά συνέπεια, από την έλλειψη συγκεκριμένης στρατηγικής. Μαζί μ’ αυτά, αντιθέσεις, εχθρότητες, πικρίες από τις αλλεπάλληλες κρίσεις, όλα αυτά δυσκολεύουν την αναγκαία διαδικασία για να υπάρξει κοινή δράση, να υπάρξουν θεωρητικές και πολιτικές συγκλίσεις, με τελική προοπτική τη συγκρότηση μιας επαναστατικά δημοκρατικής και αποτελεσματικής Αριστεράς.
Έχετε επανειλημμένα μιλήσει για το "πλέγμα σεχταρισμού-οπορτουνισμού" που διαπερνά την ελληνική Αριστερά. Σήμερα αυτό πώς φανερώνεται στα διάφορα ρεύματά της;
Το "πλέγμα σεχταρισμού-οπορτουνισμού" δεν αποτελεί "προνόμιο" της δικής μας Αριστεράς. Χαρακτήριζε, λιγότερο ή περισσότερο, με ιδιομορφίες και διαφορετικούς βαθμούς, το παγκόσμιο κομμουνιστικό κίνημα και, συγκεκριμένα, τα λεγόμενα "σταλινικά" κόμματα. Αυτό σε μας εκδηλώθηκε στην κατοχή, με την ορθή, πλατιά πολιτική του ΕΑΜ, που όμως κατέληξε στην "προδοσία" της εαμικής επανάστασης. Αργότερα, η ΕΔΑ, σωστή καταρχήν σύλληψη και πραγμάτωση, δεν ήταν απαλλαγμένη από αυτή την ενδογενή αντίφαση. Η πολιτική του ΚΚΕ στην περίοδο της χούντας ήταν, ως ένα βαθμό, δέσμια αυτού του πλέγματος κ.λπ. Σήμερα, η αντίθεση σεχταρισμού-οπορτουνισμού δρα κυρίως στον "ανανεωτικό χώρο" του ΣΥΝ (το βλέμμα προς τη σοσιαλδημοκρατία, ταυτόχρονα "σταλινικές" πρακτικές στην αντιμετώπιση διαφορετικών, αριστερών απόψεων), ενώ στο χώρο του ΚΚΕ έχει οξυνθεί η σεχταριστική αντίληψη και πράξη, η οποία συνυπάρχει με μια οπορτουνιστική αντιμετώπιση των λαϊκών αγώνων και με την έλλειψη επαναστατικής στρατηγικής. (Τι θα πει λαϊκή οικονομία και λαϊκή εξουσία;). Τέλος, ως προς το χώρο της εξωκοινοβουλευτικής Αριστεράς: Συμμετοχή στους λαϊκούς αγώνες, συνέπεια και ταυτόχρονα αδυναμία πρακτικής και θεωρητικής υπέρβασης. Να ελπίσουμε ότι η ΑΝΤΑΡΣΥΑ θα μπορέσει να υπερβεί την προϊστορία των συνιστωσών της και ότι θα αποτελέσει το πρώτο μόρφωμα για τη συγκρότηση ενός πόλου μαρξιστικής και κομμουνιστικής φυσιογνωμίας. Και αν και όταν ο πόλος αυτός αποκτήσει πολιτικά υπολογίσιμο βάρος, τότε θα μπορέσει να παίξει θετικό ρόλο στη διαδικασία ανασυγκρότησης της πολυδιασπασμένης σημερινής Αριστεράς.
Σας απασχολεί η αδιαφορία για τη θεωρία και τον πολιτισμό που εκδηλώνεται στους χώρους της Αριστεράς και, μάλιστα, σε αυτούς που διατείνονται ότι είναι επαναστατικοί. Πόσο επιδρά αυτό στη συνολική πολιτική συμπεριφορά και προσανατολισμό της Αριστεράς;
Κάθε χώρος της Αριστεράς επεξεργάζεται μια ορισμένη πολιτική, η οποία προϋποθέτει μια θεωρητική θεμελίωση. Στην πολιτική ιδιαίτερα είναι αναγκαία η ενότητα θεωρίας και πράξης. Όμως σ’ εμάς οι θεωρητικές επεξεργασίες δεν αντιστοιχούν στις πραγματικότητες της νέας ιστορικής εποχής στην οποία έχει εισέλθει η ανθρωπότητα. Η Αριστερά παραμένει ακόμα δέσμια των θεωρητικών σχημάτων του 20ού αιώνα, του αιώνα των μεγάλων προσδοκιών, των μεγάλων επαναστάσεων και των μεγάλων διαψεύσεων. Ακόμα χειρότερα, οι διάφορες συνιστώσες της Αριστεράς δεν επικοινωνούν. Δεν κάνουν διάλογο. Καθεμιά καλλιεργεί τη δική της αλήθεια, και αυτό είναι τραγικό. Στην κατοχή, το ΚΚΕ εξόντωνε τους τροτσκιστές. Και όμως, θυμάμαι, το 1947 (ή το 1946;), το ΚΚΕ είχε διοργανώσει σε κεντρικό θέατρο της Αθήνας δημόσια θεωρητική συζήτηση με τους τροτσκιστές. Λοιπόν; Να ανακτήσουμε το επιστημονικό κεκτημένο του μαρξισμού και να επιχειρήσουμε να το αναπτύξουμε, ώστε να αντιστοιχεί στις πραγματικότητες της νέας ιστορικής εποχής.
Υποστηρίζετε ένα "άνοιγμα στην κοινωνία και Αριστερά". Πώς θα μπορούσε αυτό να γίνει; Η κοινή δράση της Αριστεράς θα μπορούσε να είναι ένας δρόμος σε αυτή την κατεύθυνση και υπό ποιες προϋποθέσεις;
Για να ανοίξει ο δρόμος για την ηγεμονία της Αριστεράς, χρειάζεται μια διαλεκτική υπέρβαση της ιστορίας της. Ούτε εύκολος μηδενισμός ούτε άκριτη προσκόλληση στο παρελθόν. Για να αρχίσει να γίνεται κάτι τέτοιο, απαιτείται ένα ξεκίνημα με κοινή δράση, θεωρητικός διάλογος, επεξεργασία κοινών στόχων, απαρχή θεωρητικών-πολιτικών συγκλίσεων. Προοπτικά: Επεξεργασία κοινών στρατηγικών στόχων με ορίζοντα το σοσιαλισμό. Να ελπίσουμε ότι το ΚΚΕ θα αρχίσει να συνομιλεί με άλλους, ότι ο ΣΥΡΙΖΑ θα σταθεροποιήσει μια αριστερή στροφή και ότι η εξωκοινοβουλευτική Αριστερά θα ξεπεράσει τον επαναστατικοφανή βερμπαλισμό και θα γίνει υπολογίσιμη δύναμη του κοινωνικού γίγνεσθαι. Τέλος, η πολιτική ηγεμονία προϋποθέτει ιδεολογική και πολιτισμική ηγεμονία και μια ηθική που θα αποτελεί την άρνηση της εγγενούς καπιταλιστικής ανηθικότητας.
Την συνέντευξη πήρε ο Νίκος Ταυρής